Zeer maf eerste deel van een heel rare trilogie
[Recensie] Nou, De wetenden (deel I van de trilogie) van de Romeense schrijver Mircea Cartarescu heb ik nu uit, en ik vind het zeer overweldigend en imponerend allemaal. Duister, overdadig, vol van metafysische verbijstering over het onkenbare Zijn der Zijnden, wat dan in ongekend mythische en dubbelzinnige beelden wordt gevat. En dat leidt tot ongehoord barok proza doordrenkt van paradoxen, chiasmen en esoterische duisterheid; een soort Jeroen Bosch 2.0 doordesemd van een duister soort filosofische wereldbeschouwing, vol gnostische en mythisch-religieuze beeldspraak over hoe wij allemaal als in duistere spiegels naar raadselen kijken en over hoe het totaal ondenkbare ons voortdurend bespookt, van binnen en van buiten. Ook erg ingewikkeld proza kortom, dat je grotendeels niet begrijpen kunt, maar moet ondergaan: je moet meebewegen met de duizelingwekkende zoektocht, en er niet mee zitten dat je niet weet waar de tocht toe leidt. Dus meebewegen met dit ongekend barokke proza en genieten van de uitbundige beeldenrijkdom ervan. Als het je door zijn cryptische overdaad en duisterheid niet afstoot, tenminste. En behalve overdadig is Cartarescu ook wel wat pompeus, soms, en door zijn voorkeur voor ongebruikelijke termen uit de gnosis en de wetenschap moet ik soms wel zes keer googelen bij een enkele zin.
Barokke beeldenrijkdom
Beetje vermoeiend dus, die Cartarescu. Zelf kan ik er echter geen genoeg van krijgen, want ik vind het verslavend prachtig. Sterker nog, tot nu toe vind ik dit het allerprachtigste proza dat ik dit jaar las, en een van mijn meest overweldigende leeservaringen ooit. Zelden heb zoveel ongelofelijk barokke beeldenrijkdom mogen aantreffen, zelden heb ik zo veel verbluffende verbeeldingskracht gezien, en bijna nooit heb ik personages zo intens en zo poëtisch zien snakken naar het overstijgen van alle grenzen van ratio en gevoel. In elke zin opnieuw, en 476 pagina’s lang. Het is werkelijk ongelofelijk hoe Cartarescu het brein van zijn hoofdpersoon laat migreren in de oneindigheden van de universums binnen en buiten ons, en hoe hij daarbij de werelden van mystieke verbazing en wetenschappelijke speculatie achteloos met elkaar verknoopt. En als lezer migreer je ademloos met Cartarescu mee. Tegelijk echter is het mij nog lang niet duidelijk wat het allemaal betekent en hoe ik het precies duiden moet, en dus denk ik dat ik pas echt een goed beeld heb van dit boek als ik de hele trilogie ken. Dat komt goed uit, want op basis van dit eerste deel ben ik wel HEEL benieuwd naar de rest. Dus hoppa, op naar deel II, De trofee.
—
Eerder verschenen op Hebban
