"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Derde Ragnarok

Zaterdag, 31 maart, 2018

Geschreven door: Mike Jansen
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Veel SF-verhalen, sommige wel wat ouderwets

[Recensie] Alweer een prima verhalenbundel in de Ragnarok-serie. De kwaliteit blijft hoog, nadat ik in de eerste Ragnarok een paar minder goede, bijna onbegrijpelijke verhalen tegenkwam, maar de tweede eigenlijk geen miskleunen bevatte, behalve misschien een wat oppervlakkig verhaal van Gerben Hellinga. Deze derde editie is nog meer naar mijn smaak, want het aandeel harde SF is nu wel heel hoog. Waar de twee voorgangers nog best wat magisch realisme en alternatieve geschiedenis bevatten, zijn dat er hier maar twee. Het openingsverhaal van Vincent Hoberg en Paul Harland poneert een fantastische werkelijkheid waarin na het samengaan van Sparta en Athene Hellas een nieuwe wereldmacht is geworden, maar waarin tevens de goden werkelijkheid zijn. Goed opgebouwd, leuke karakters en een verrassend einde. Niet heel pretentieus en daarom goed te verteren.

Het verhaal van Jan Kuipers was ontegenzeggelijk goed geschreven, met veel historische kennis bij de auteur, maar ik moet zeggen dat ik geen fan ben van de schrijver en van zijn volgens mij wat misantropische wereldbeeld. Zijn verhalen laten bij mij toch regelmatig een nare nasmaak achter en ik zou ze niet voor mijn plezier opzoeken. Hellinga was in de jaren tachtig en negentig een bekende (Ik vond als tiener zijn Coriolis-verhalen geweldig), en ik heb in de Ganymedessen van begin jaren 80 een paar heel goede verhalen van hem gelezen, maar de ‘ruimte detectives’ in de Ragnaroks zijn niet zijn beste werk.

De sfeer is heel erg die van de jaren 50/60-SF – met cruises langs planeten, de SF-elementen niet heel origineel en het plot niet heel goed uitgedacht. Jammer. Dit was in mijn ogen het minste verhaal in deze bundel. Wel heel goed vond ik het verhaal van Tais Teng. Ik had mijn vragen bij sommige biologische aspecten (walvissen hebben toch lucht nodig?), en bij een verzonnen chemisch aspect van water, maar Teng schiep hier een fantastische wereld (een bol gesmolten ijs die uit de Kuypergordel terug wordt gebracht het zonnestelsel in), vol getransformeerde karakters en een spel met identiteit. Een paar frivole SF-elementen leidden mij een beetje af en hadden weggelaten mogen worden. Jaap Boekesteins ‘De geur van menselijkheid’ was ook erg goed.

Het uitgangsidee had misschien ook wat weg van de jaren 50/60-SF, maar de uitwerking was prima en het einde erg goed en passend. Ik genoot ervan en ik hoop dat Boekestein de stap terug naar de harde SF weer gaat zetten nu de SF aan een voorzichtige renaissance begonnen is in Nederland. Mike Jansen levert een voorbeeld van grootschalige SF, waar ik erg van heb genoten. Ook weer een sterk slot, dat volgt op een fascinerend mysterie. Dirk Bontes levert een ouderwets aandoend verhaal in het ‘sterke verhalen’-genre. Ik moest denken aan Tales from the white hart van Arthur C. Clarke. Het was zeker onderhoudend en deed me glimlachen. ‘De zanger en de Rozen’ van Paul Evenblij was ook SF, was zeker goed geschreven, maar ik miste wat informatie om het voor mij te laten werken. Ik snap dat veel schrijvers niet al te expliciet willen zijn, de lezer de puzzelstukken willen laten samenvoegen, maar ik had wel wat meer informatie gehad willen hebben.

Geschiedenis Magazine

Misschien ben ik niet intelligent genoeg, dat wil ik best toegeven. De beelden in het verhaal waren evocatief, dat zeker, maar ik kan niet zeggen dat ik het heel goed vond. Voor Volger van Henri Achten geldt dat ik het uitgangspunt prima vond, een mooi SF idee, maar dat het meer een anecdote was dan een verhaal. Het liep gewoon af en bleek een beschrijving van ‘just another day at the office’, terwijl ik meer verhaal had verwacht. Dat vond ik een beetje een teleurstelling. ‘Vergeven en vergeten’ was een wat lang verhaal dat ook weer ouderwets aandeed en waar ik het onderliggende speculatieve idee eigenlijk niet bijzonder genoeg vond. Een zo grootschalig complot zou iets meer moeten verbergen dan wat hier aan de hand was, in mijn opinie. Dus deze vond ik ook wat minder, in elk geval vergeleken met de verhalen van Teng, Boekestein, Jansen, Harland en Bontes, wat voor mij de topverhalen waren in deze bundel.

In elk geval prima om tijd mee door te brengen. Er had iets meer vaart in sommige verhalen mogen zitten, in mijn opinie en meer ‘wow’-momenten in sommige SF-ideeën, maar de bundel laat in elk geval zien dat het fantastische genre ook in de jaren 90 in Nederland nog springlevend was! En een heel aantal van de schrijvers van toen zijn nu ook nog actief, dat is leuk om te merken.

 —
 Eerder verschenen op Hebban


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Derde Ragnarok