Vijf eeuwen armenzorg in Den Haag in één lijvig boek
[Signalering] Jurjen Vis was een kenner van de geschiedenis van de armenzorg in het westen van Nederland. Eerder schreef hij een werk met de titel Oudemanhuispoort (2002) en over het Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor (2008). Hij wist dus waar hij aan begon toen hij, in opdracht van STEK (Stad en Kerk, de moderne naam van de Haagse diaconie) een geschiedenis ging schrijven van de diaconie in de hofstad.
De diaconie is de protestantse zorg voor armen en hulpbehoefenden. Aan het begin van de Republiek, toen de protestantse kerk dominant was en de staatsinstituties zich nog moesten ontwikkelen waren kerken en hun bijbehorende diaconie belangrijke maatschappelijke instituten. Vandaar dat Vis er ook voor kiest die maatschappelijke ontwikkelingen uitgebreid te beschrijven. Op die manier krijgt men ook een beeld van wat het betekende om van de diaconie afhankelijk te zijn of om er juist taken uit te voeren.
Vis was een historicus die graag in het archief zat. Met een engelengeduld heeft hij voor dit zeer lijvige werk verborgen pareltjes tevoorschijn gehaald. Zo weet hij de hulp aan Joden in de jaren dertig en tijdens de oorlog aan de hand van documenten te belichten en daarmee maakt hij een tamelijk onbekend deel van de geschiedenis van de Haagse diaconie bekend.
Nadeel van het noemen van zoveel archiefstukken is dat het boek soms teveel feiten bevat om het nog prettig te kunnen lezen. Die volledigheid, met bijlagen en veel eindnoten, maakt dit echter een perfect naslagwerk. De fraaie uitvoering, met veel foto’s, maakt het een boek dat lang mee zal gaan en niet snel geëvenaard zal worden. Het is dan ook terecht dat Jurjen Vis hiervoor een prijs van de geschiedkundige vereniging De Haghe kreeg.
Helaas is dit het laatste grote werk van deze historicus. Jurjen Vis (geb. 1958) overleed onlangs onverwacht. Naast medievist was hij ook musicoloog (gepromoveerd in 2007 op een proefschrift over de componist Julius Röntgen), musicus, zanger en dirigent.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
