Slavernijverleden vanuit kinderogen
[Recensie] Doni is een elfjarige jongen in een dorpje in Afrika. Hij kijkt toe hoe zijn oudere broer, samen met andere jongens, hun eerste speer krijgen en daarmee een échte man worden. Doni kan niet wachten tot hij ook op avontuur mag!
Op een dag wordt Doni in het bos overvallen door een aantal krijgers van een vijandige stam en vervolgens op een boot gezet. Deze boot neemt Doni mee de oceaan over.
Hij wordt als slaaf verkocht en komt op een plantage terecht. Ondanks de heftige omstandigheden kan Doni vriendschap sluiten met het zoontje van de plantagehouder en met Ella, een meisje dat ook op de plantage leeft. Hij geeft veel om deze twee vrienden, maar hij wil terug naar zijn familie. Doni laat zich inspireren door wat de medicijnman in zijn geboortedorp ooit tegen hem zei: “Een blauwe veer geeft bijzondere krachten”.
Doni op avontuur
Dwight van van de Vijver maakt snel duidelijk dat Doni een heel ander leven heeft dan de meeste kinderen. Dit doet hij door te laten zien wat de leefomstandigheden zijn van Doni en door te laten zien wat normaal is binnen de cultuur. Tegelijkertijd ontdek je dat Doni een nieuwsgierige jongen is en graag op avontuur gaat. Ook merk je dat Doni een jongen is met een goed hart, waardoor je gemakkelijk met hem meeleeft.
Hoewel het voor te stellen is dat Doni bang is en zijn thuis mist, blijven emoties wat op de achtergrond. Zelfs wanneer hij aan het werk is op de plantage komt hij niet bang over en lijkt het haast alsof Doni op een gezellig avontuur is. De jongen vertelt bijna niet over zijn slavenleven, maar focust zich op wat hij ziet gebeuren en wat hij hoort van andere slaven. Dit maakt het verhaal een stuk minder krachtig. Van van de Vijver had hier een stuk meer diepgang in kunnen verwerken door te benadrukken hoe Doni zijn slavenleven ervaart.
De illustraties van Floor van Nederend ondersteunen het verhaal goed. Het kleurgebruik van bruin, groen en aardse tonen, maakt dat de sfeer van de omgeving duidelijk naar voren komt. De tekeningen zijn zwart omlijnd en komen ‘stoer’ over, wat aansluit bij Doni’s karakter.
De auteur werkte mee aan het programma Geboeid – terug naar de plantagedat in 2020 op NPO te zien was. Vervolgens portretteert hij in het programma Ook hier mensen die in Nederland regelmatig of zelfs dagelijks te maken krijgen met racisme. In het najaar 2021 maakt hij Drop it, dat gaat over wapenbezit van Nederlandse jongeren, en Welkom in…containerdorp, waarvoor Van van de Vijver langdurig optrekt met mensen aan de rand van de maatschappij. Door de onderzoeken voor het programma Geboeid leerde Van van de Vijver veel over de geschiedenis van zijn voorouders, waardoor hij geïnspireerd raakte tot het schrijven van Doni en de kracht van de blauwe veer.
Doni en de kracht van de blauwe veer is een toegankelijk boek, waardoor het voor jonge kinderen ook gemakkelijk te begrijpen is. Met dit boek kun je het gesprek aan gaan met kinderen over onderwerpen als slavernij en racisme.
Leesfragment
–
Voor het eerst gepubliceerd bij Bazarow
