Hedendaagse vermissing met ‘Dorresteiniaanse’ ontknoping
Renate Dorrestein weet haar boeken altijd vol te stoppen met tot de verbeelding sprekende locaties en personages met een duistere kant. Of de elementen in het verhaal uiteindelijk geniaal bij elkaar komen (zoals in Het Hemelse gerecht) of hier en daar wat onduidelijk blijven (zoals in Een nacht om te vliegeren) is voor de lezer steeds weer een verrassing. Ik sla dan ook zeer benieuwd haar recente roman Echt sexy open. Die opent met de volgende zinnen: “Hallo! Je zult zeggen, wie is daar, maar ik ben Fiebie Koolveld ik ben dertien jaar en ik ben voor niemand bang. Ik heb mijn nieuwe H&M-topje aan. Ik heb twee mobieltjes, een laptop, een TomTom en een Xbox.” Wat vertwijfeld bekijk ik het boek nog eens aan alle kanten: is Dorrestein overgegaan op kinderboeken? Ik kom er al snel achter dat ook een boek vanuit de ogen van een dertienjarige tot een volwassen verhaal kan leiden.
Fiebie staat positief in het leven. Ze heeft iets met woorden: rijmwoorden, weeswoorden (woorden waar niets op rijmt), woorden die ‘echt sexy’ zijn. Omdat er al genoeg slecht nieuws in de wereld is, houdt ze op haar laptop een ‘Goed nieuws!!!’ map bij. Of tenminste, dat deed ze tot voor kort. Er is onlangs duidelijk iets ernstigs gebeurd, maar Fiebie heeft het zelf ver weggestopt en zo blijft ook de lezer lange tijd in het ongewisse. Wie is Johnny eigenlijk, die op de eerste pagina met zoveel enthousiasme wordt geïntroduceerd? Deze onduidelijkheden vormen een dreigende onderlaag in het boek: er zit iets niet goed, er gaat iets fout met dit meisje… Langzaamaan kom je meer te weten over Fiebies geschiedenis. Het blijkt dat ze al van jongs af aan betrokken werd in de zware problemen van haar moeder. Johnny heeft hen daar uit gehaald, maar of hij deze rol van redder zal blijven vervullen is nog maar de vraag. Deze familiegeschiedenis is een mooi element in het boek.
Het probleem waar Fiebie mee geconfronteerd wordt is de vermissing van haar beste vriendin. Ze gaat naar haar op zoek in het hedendaagse Amsterdam. Deze tocht loopt niet al te soepel. Of tenminste: ze ontmoet wel mensen die haar lijken te helpen, maar van al deze illustere personages wordt Fiebie uiteindelijk niet veel wijzer. Er is in het hele boek sowieso geen normaal personage te vinden, dat wil zeggen iemand op wie Fiebie zou kunnen vertrouwen. Johnny is druk met zijn werk en vriendin, ouders brengen hun jonge dochters zonder problemen naar een lollypopparty, leraren op school zijn op een vreemde manier bezig met hun vak. De schooldealer Klimwand is ronduit gevaarlijk en van Mind-your-step (een Chinese dakloze) en Happy (een meid met een bijzonder baantje) hoeft Fiebie ook niet veel te verwachten. De meest vertrouwenwekkende persoon is eigenlijk Fiebie zelf: zij belt nog met de politie als ze op straat iets ziet gebeuren, zij probeert zich te ontfermen over de mensen om haar heen. Maar hoe vaak komt het eigenlijk voor dat leuke, knappe, vermiste meisjes weer heelhuids thuiskomen?
Dorrestein weet een geloofwaardig vocabulaire voor een dertienjarige te hanteren. Ook de volwassenen zijn voorzien van modern taalgebruik, dat wil zeggen: Engelse woorden worden niet geschuwd. Zo zwart op wit in een boek is het confronterend hoeveel Engels (bijvoorbeeld bodyguard, soulmate, imagebuilding, loverboy) wij Nederlanders achteloos door onze taal mengen. Het is knap hoe Dorrestein dit taalgebruik consequent weet te hanteren, maar het leest niet prettig.
Dorrestein schrijft zelf op de achterflap: ‘In Echt sexy gaat een onthutsende wereld open. Het is de onze.’ Een spiegel wordt de lezer (behalve wellicht wat betreft het taalgebruik) echter niet voorgehouden. De wending die de verhaallijn over de vermissing neemt is typisch ‘Dorresteiniaans’: allerlei kleine aanwijzingen leiden via een bonte verzameling van enigszins bizarre personages tot een lugubere ontknoping. Om werkelijk een schok teweeg te brengen is Dorrestein een stapje te ver van de werkelijkheid af gaan staan. Het verhaal beklijft, ondanks het innemende pubermeisje Fiebie, uiteindelijk niet.
