"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Eden

Zaterdag, 5 augustus, 2017

Geschreven door: J. Sharpe
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Post-apocalyptische nachtmerrie

[Recensie] De jonge Anna wordt wakker, vastgebonden op een stoel in een kale ruimte. Tegenover zich ziet ze iemand die er precies zo uitziet als zij, die voor haar ogen zelfmoord pleegt. Vervolgens blijft ze alleen achter, zonder eten, zonder drinken. Twee tieners vinden haar. Dan blijkt dat ze niet slechts een paar dagen verdwenen is geweest, maar twee jaar. Bovendien heeft de politie in de flat waar ze was aangetroffen geen lichaam aangetroffen. Is ze wel wie ze zegt te zijn? Haar ouders moeten overkomen uit het buitenland om haar te identificeren. Maar voor ze arriveren, breekt de hel los. Omgeven door dood en verderf moet Anna zien te overleven. En in haar ziel draagt ze een gevaarlijk geheim met zich mee …

Zo begint deze bovennatuurlijke thriller van J. Sharpe, met plotselinge wending na plotselinge wending, het woord ‘rollercoaster ride’ zeker waardig. Steeds als je denkt te weten waar het verhaal heengaat, komt er weer een volgende verrassing (meestal niet echt aangenaam voor het hoofdpersonage). Ikzelf was echter wel aangenaam verrast. Ik moet eerlijk toegeven dat ik iets te vaak teleurgesteld ben geweest in de Nederlandse boeken die ik heb gelezen op basis van recensies die ze de hemel in prezen. Wellicht ben ik wat te kritisch, en op mijn eigen boeken is ook zeker wel wat aan te merken, maar ik kom vaak kromme zinnen tegen en taal- of zetfoutjes, verkeerde metaforen en verwijzingen, verkeerd gebruik van tijden, een inconsistente wereld en daardoor word ik, eindredacteur als ik ben, uit het verhaal getrokken. In dit boek kwam ik maar een paar heel kleine dingen tegen (een hoofdstuktitel heeft het over ‘het hof van eden’, waar het volgens mij ‘de’ moet zijn; Abel wordt een keer Adam genoemd). Verder las het als een trein.

Over een eerder boek van deze auteur, geschreven samen met Jos Weijmer, had ik wisselende meningen gehoord. Het boek was genomineerd voor de Harland award voor beste fantastische roman, maar werd tegelijkertijd bekritiseerd vanwege onlogische plotwendingen en een teveel aan pogingen de lezer op het verkeerde been te zetten. Aan de schrijfstijl van deze auteur kan het niet hebben gelegen. Het is lang geleden dat ik zo door een boek ben gevlogen. De auteur gebruikt korte zinnen en schrijft op zo’n manier direct vanuit de hoofdpersoon dat ik meteen met haar meeleefde, zelfs al was de situatie waarin ze zich bevond behoorlijk bizar. Tijdens haar reis blijft ze sympathiek, ook met haar innerlijke worsteling, en haar moeite om te blijven functioneren is volgens mij goed beschreven. Ik waardeerde ook de onderliggende thema’s uit dit boek. Het deed me denken aan de ‘christelijke thrillers’ van schrijvers als Peretti die ik decennia geleden wel las, maar dan eerlijker. Want de god in die ‘christelijke thrillers’ werd steevast voorgesteld als goedaardig en liefdevol, maar gedroeg zich toch echt meer als de god in dit boek – waarvan het geen geheim is dat hij het wel gehad heeft met de meeste mensen en hun zonden. Met goede, subtiele verwijzingen naar bijvoorbeeld de brandende braamstruik suggereert Sharpe het verband en zijn uiteindelijke boodschap is wel degelijk hoopgevend. Zijn actiescènes zijn ondertussen passend gruwelijk en de spanning in de verlaten, op uitsterven staande wereld is vaak te snijden.

Twee kleine puntjes van kritiek: boosaardige engelen waren een paar jaar geleden best populair (bijvoorbeeld de film Legion uit 2010) en de worsteling om ‘bezeten’ van ‘niet bezeten’ mensen te onderscheiden deed me een beetje denken aan de film The Host op basis van het boek van Stephanie Meijer. Ik geloof echter dat de auteur hier een eigen draai geeft aan deze concepten, maar omdat ik vaker traditionele SF en fantasy lees dan bovennatuurlijke thrillers kan ik niet goed beoordelen hoe origineel het plot daadwerkelijk is.

Wandelmagazine

Verder denk ik dat de kritiek van een teveel aan plotwendingen alleen om de plotwendingen ook hier toch een kern van waarheid bevat. Ik meen zelf dat hier twee boeken in elkaar gevlochten zijn. De openingsscène van een vrouw, vastgebonden op een stoel, die ziet hoe haar spiegelbeeld zich door het hoofd schiet en vervolgens twee jaar van haar leven kwijt blijkt te zijn, suggereerde een contemporaine thriller waarin dit het mysterie is dat opgelost dient te worden. Zo’n boek had ook heel interessant kunnen zijn, maar dat kregen we als lezer niet te lezen, want het werd een totaal ander verhaal. Daarin wordt die opening wel verklaard, maar eigenlijk terzijde zonder de hoofdmoot te zijn. Zo’n spel met de verwachtingen van de lezer kun je natuurlijk ook waarderen, maar ik moest me er tijdens het lezen heel even over heenzetten. Toen ik me had verzoend met het post-apocalyptische verhaal dat was wat ik wél kreeg voorgeschoteld, heb ik er echter erg van genoten. Het talent van de auteur is in mijn optiek onmiskenbaar. Ik zal daarom zeker meer boeken van hem gaan lezen.

Eerder verschenen op Fantastische Vertellingen 

Boeken van deze Auteur: