“We zien alleen wat we willen zien, dat had hij lang geleden al geleerd. En sommige dingen zag je, maar tegelijkertijd ook niet. Sommige dingen waren slechts een decor dat pas achteraf, als de puzzelstukjes op hun plaats vielen, een betekenis begon te krijgen.” Uit het verhaal: Het huis bij het park.
[Recensie] Een bloedovergoten dageraad is het vervolg op Zwarte Muren, dat samen met het net uitgekomen boek In het kille ochtendlicht een drieluik vormt.
Het is meer dan de moeite waard om de introductie “Door het konijnenhol” te lezen en deze zeker niet over te slaan. Het geeft namelijk aan om welke reden deze bundel is ontstaan. De introductie heeft een krachtige openingszin:
“Op 29 november 2008 om 00.28 uur veranderde mijn leven”. En dit bedoelt de schrijver letterlijk. Op dat moment werd Anthonie Holslag het slachtoffer van zinloos geweld. Volgens de schrijver is dit boek misschien wel het meest autobiografische dat hij heeft geschreven, niet in letterlijke zin, maar over hoe hij het leven aanvoelt. In deze bundel staan veel van zijn angsten verwoord. Normale angsten, maar ook irreële.
Na het lezen van de indrukwekkende introductie was ik even stil om de volgende reden: wat een vreselijke ervaring heeft de schrijver meegemaakt. Ik kan me er (gelukkig) niets bij voorstellen, maar ik begrijp dat dit je leven volledig op z’n kop zet. Gelukkig heb ik zelf geen ervaring gehad met zinloos geweld, de introductie maakt echter goed duidelijk hoe ingrijpend zo’n gebeurtenis is. Ik vind het heel dapper dat Anthonie Holslag de gevoelens van deze ervaring via de verhalen in de bundels deelt en heb groot respect daarvoor. Ik merkte dat de introductie me erg raakte en was daarna erg benieuwd naar de verhalen. Door deze introductie hebben de verhalen een andere lading gekregen, anders dan bij andere boeken met “gewone” horrorverhalen. In de verhalen in deze bundel proef je de verwerking van zijn trauma’s. Zijn ervaring met zinloos geweld heeft niet de overhand in deze bundel, je herkent echter wel de elementen van de beangstigende ervaring die Anthonie Holslag heeft meegemaakt. Je voelt dit in elk verhaal en dit maakt dat de verhalen persoonlijker aanvoelen dan andere horrorverhalen of -boeken die ik heb gelezen.
De thema’s van de verhalen zijn heel divers: zo zijn er bijvoorbeeld verhalen over vampiers, zombies, duivelsuitdrijvingen, demonen, een engel des doods, dodelijke pandemieën. Over het algemeen heb ik weinig moeite om een à twee verhalen uit te kiezen die mij het meeste fascineren, indruk hebben gemaakt of mij geraakt hebben. Ik vond het echter bij deze bundel bijzonder moeilijk. Dit omdat de verhalen zo divers en zo verschillend zijn, ook al hebben ze allemaal (doods)angst, leegheid, eenzaamheid als bindende factoren. Net als in de bundel Zwarte Muren zijn er ook in dit boek zaken die in meerdere verhalen terugkomen, zoals bijvoorbeeld de meisjes in rode jasjes. Nooit meer zal ik op een ‘gewone’ manier naar kleine meisjes in rode jasjes kunnen kijken, vanwege enkele verhalen in deze bundel.
Ik kan niet alle 15 verhalen hier bespreken en heb uiteindelijk gekozen voor de verhalen DOSSIER PATIËNT “Z” en EEN GESPREK MET DE DUIVEL.
DOSSIER PATIENT “Z”
Een psychiater krijgt te maken met een psychotische patiënt die door een collega is doorverwezen. Je leest het verhaal alsof je het dossier leest dat de psychiater heeft samengesteld. Op deze wijze kom je als lezer samen met de psychiater steeds meer erachter waarom de patiënt is opgenomen. Deze manier van vertellen trekt je als lezer dieper in het bizarre en zeer spannende verhaal.
EEN GESPREK MET DE DUIVEL
Zeer goed en interessant verhaal over een duiveluitdrijving. De priester, die gebukt gaat onder zaken uit het verleden, gaat in gesprek met het slachtoffer om te bepalen of hij daadwerkelijk bezeten is en welke uitdrijving van toepassing is om hem te redden. Tijdens het lezen voel je dat iets aan deze zaak niet goed zit. Anthonie Holslag heeft in dit verhaal religie en wetenschap gecombineerd, wat het verhaal bijzonder interessant maakt. Het is geen standaardverhaal over een duiveluitdrijving en dat zorgt voor een beklemmende sfeer tijdens het lezen.
Dan wil ik even kort het laatste verhaal, Het grote eindexamen noemen. Er staat onder de titel van het verhaal dat het is opgedragen aan Jojada Verrips. Ik heb de naam op Google gezocht en hij is daadwerkelijk bestaande persoon, een Nederlands cultureel antropoloog. Hij was van 1997 tot 2007 hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.
Dit boek is zonder meer heel bijzonder om te lezen. Het is dan wel een dik boek, maar ik had graag nog meer verhalen willen lezen. Gelukkig was dit niet de laatste bundel horrorverhalen van Anthonie Holslag, hij heeft inmiddels in het najaar van 2016 het derde deel van de drieluik uitgebracht, de verhalenbundel In het kille ochtendlicht met tot mijn verrassing op de cover mijn favoriete “meisjes in hun rode jasjes”.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
