Reisverhalen van Marmer
[Recensie]De kleine Nederlandse Uitgeverij Marmer, waar ook Vlaamse schrijvers zoals Eveline Vanhaverbeke aan boord werden gehaald, bestaat vijf jaar. Dat moest gevierd worden, met een boek. Het is een gevarieerde bundel geworden met gedichten en verhalen. Om te voorkomen dat Een koffer vol verhalen een literaire mengelmoes zonder samenhang zou worden, werd geopteerd om te vertellen of te dichten rond een centraal thema: reizen.
Daarmee heeft Marmer een uitstekende keuze gemaakt. Niet alleen zorgt dit voor een thematische samenhang, maar het maakt van dit boek ook een ideaal vakantieboek voor de zomer. Ook de mooie uitgave verdient een pluim. We moeten bovendien toegeven dat er gewaakt is over de kwaliteit van de verhalen. Toch zijn er wat ons betreft enkele uitschieters. Zo heeft het verhaal Mijn eerste reis van Chrétien Breukers het meest indruk gemaakt. De ik-verteller neemt ons mee terug in de tijd, naar zijn eerste reis. Het hoofdpersonage koestert een schrijfdroom en wil alleen op reis vertrekken om zich in afzondering te kunnen concentreren op zijn eerste literaire meesterwerk: ‘Mijn romantische schrijverschap, dat voor mijn vijfentwintigste moest bloeien én ten onder gaan, want ik had me voorgenomen om op mijn vijfentwintigste te sterven, diende nu eindelijk eens definitief vorm te krijgen’. In plaats van naar een of andere Europese grootstad te trekken, gaat hij – onder lichte dwang van zijn ouders – bij een gezin in Zuid-Duitsland logeren. Wat volgt, is een mooi en tragikomisch relaas over jeugdige ambitie. Een ander literair hoogtepuntje in de bundel is Als je fietst dan waait het van Janneke Holwarda. Haar verhaal over een fietsend koppel zit vorm- en verhaaltechnisch sterk in elkaar.
De lezer maakt ook andere reizen. Zo is er het verontrustende en psychedelische openingsverhaal Toeristische route, waar we in de onderwereld terechtkomen. Ook andere reizen lopen soms met een sisser af, De huwelijksreis van Vanhaverbeke of ‘I’ll follow the sun’. Reizen is niet altijd plezierig of aangenaam. Vaak leer je op reis anderen pas echt kennen. Zo ook in het verrassende verhaal ‘Het land van zijn eigen tegendeel’ van Roel Thijssen of in ‘De demonstrant’ van Wim Duijst. Gelukkig zijn er ook mooie en nostalgische reizen, zoals die van Adri van Beelen in Villa Grock of Zee van tijd van Rita Spijker. Toch blijven deze reizen minder nazinderen, omdat ze vertrouwd klinken. Wat dat betreft, vinden we ook De mooiste reis van mijn leven van Bettina Drion net iets te zoetsappig.
Wat met de gedichten in deze bundel? Ze mogen er best zijn, maar vallen soms een beetje in het niet bij de grote aanwezigheid proza. Een vijftal gedichten tegenover zo’n twintig verhalen, het evenwicht had beter gekund. Toch zorgen de gedichten voor een welkome adempauze tussen enkele niet onaardige verhalen. Uitstekende vakantielectuur, maar soms ook niet meer dan dat.
Eerder verschenen op Cutting Edge
