Een terugblik en een toekomstvisie
[Recensie] “Een krachtige getuigenis over de impact van de mens op de natuur, en een hoopvolle boodschap voor toekomstige generaties,” zo wordt de inhoud van dit boek Een leven op onze planeet op de omslag kernachtig samengevat.
De bekende bioloog en filmer David Attenborough begint met een indringende schets van de gevolgen van de kernramp van Tsjernobil en zet daar de stille ramp naast die zich momenteel in de natuur voltrekt.
Hij blikt terug op zijn rijk gevulde leven en werken dat in 1954 bij de BBC begon toen hij een reportage maakte in Sierra Leone. Het zou het begin worden van vele reizen over heel de wereld. Sindsdien is onze kennis van het ecologische systeem vergroot en zijn we ons meer bewust geworden van het feit dat alles in de natuur van elkaar afhankelijk is en met elkaar in verbinding staat. Een markante gebeurtenis was de eerste foto van de aarde vanuit de ruimte in 1968.
Fascinerend is de beschrijving van Attenborough over de productie van de serie Life on earth. De hoofdstukken in de terugblikken openen met enkele veelzeggende cijfers waarin de teruggang van de natuur pijnlijk duidelijk wordt: van 66% in 1937 naar 35% in 2020.
In de series Blue Planet en Frozen Planet geeft Attenborough interessante informatie over dieren in het water en de poolgebieden maar schets hij ook de bedreigingen die zij vandaag ondervinden. Hij concludeert dan ook aan het eind:
“We beschouwen de aarde als onze planeet, bestuurd door de mens voor de mens. Voor andere levensvormen is nog maar weinig ruimte. De werkelijk wilde, niet-menselijke wereld is niet meer. We hebben de aarde onder de voet gelopen”, pagina 103.
In het derde deel, de toekomstvisie, schetst Attenborough contouren voor een hernieuwde relatie met de natuur waarin wij werken aan een duurzaam bestaan op aarde. Het economisch denken in groei is funest voor de aarde en haar grondstoffen. Ook is er een omschakeling nodig in de wijze waarop energie tot stand komt. Het pleidooi is helder maar niet origineel, in die zin dat we aspecten – terecht uiteaard – ook door tal van andere deskundigen naar voren worden gebracht. De draagkracht van de aarde bereikt haar grenzen, wil Attenborough duidelijk maken.
Prachtige foto’s laten de schoonheid van onze aarde zien en illustreren het belang van het pleidooi van deze unieke filmproducent met een grote liefde voor al wat leeft.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
