Het plot is duidelijk en leest vlot weg
[Recensie] Wie aan Peter Römer denkt, denkt aan een van de meest talentvolle alleskunners in Nederland. Deze creatieve auteur, acteur en regisseur heeft veel gedaan voor en met radio, televisie en het theater. De meesten zullen hem waarschijnlijk van de ‘Baantjer’-serie kennen. De verwachtingen zijn hoog gespannen, al heb ik nog nooit iets van Römer gelezen en weinig gezien.
De eerste dingen die meteen in mijn hoofd opkomen als ik de cover zie van Een meesterstuk, is ‘het Rijksmuseum’, ‘apart’ en ‘spannend’. Als Amsterdamse ben ik erg trots op het Rijksmuseum en vind ik de kleine straatjes vol prachtige etalages van de antiquairs daar in de buurt erg aantrekkelijk. De lijnen op de cover vind ik apart. Ze doen me aan een schaakbord denken. Aan strategie, vooruit denken en een boeiende match. En het is goed dat ik aan spannend denk, aangezien dit boek een thriller is die zich afspeelt in de schone wereld der kunsten. Uitdagend geprikkeld open ik het boek.
Alleen al van de titel van het eerste deel, ‘Een goede dag voor een begrafenis’ gaan mijn nekharen overeind staan van plezier. Het verhaal begint op maandag 15 april 1991, de dag dat Jacques Verburg is begraven. Anton Hiemstra, vriend en mede-speurder, is perplex als hij hoort dat Jacques door zelfdoding om het leven is gekomen. Jacques, een heer in de zeventig, was ernstig getroebleerd na de oorlog en was van tijd tot tijd depressief. Een groot contrast met de normaal opgewekte en energieke houding die hij had, maar toch was hij niet suïcidaal overgekomen op Anton. De laatste tijd begon Jacques zich wel erg paranoia te gedragen. Anton denkt terug aan hun speurtocht naar de herkomst van het werk van de in begin achttiende eeuw actieve schilder Isaac Pietersz. Na zijn pensionering geniet Anton van het achterhalen van de herkomst en verhalen van schilderijen. Zo is hij ook in contact gekomen met Jacques.
‘Om meer begrip te krijgen van de werkwijze van de schilders in die tijd had Anton zich verdiept in de technieken die zij hanteerden. Jacques had het technische werk op zich genomen en monsters van de verflagen geanalyseerd.[…] na hun sensationele vondst. “De ontdekking van de eeuw”, had Jacques geroepen.[…] “Ik ken de kunstwereld, Anton. Ze lijken allemaal reuzebeschaafd, maar het is een zootje tuig bij mekaar. Ze snijden je de keel door voor een plekkie in het museum.”[…] Blijkbaar was hij gaan geloven in een georganiseerde samenzwering.[…] En nu was hij dood.’ pag. 12-14
Anton gedraag zich vanaf dat moment anders en is teruggetrokken en somber, volgens zijn vrouw. Drie maanden later sterft hij. Vermoedelijk hartklachten denkt zijn huisarts. Het verhaal gaat dertig jaar later verder. De jongste kleindochter van Anton heeft zijn passie voor kunst geërfd en studeert Kunstgeschiedenis. Voor haar onderzoeksproject besluit Katja het werk van Isaac Pietersz te analyseren. Het is een lelijk schilderij, maar omdat het van haar opa was, heeft dit werk emotionele waarde voor haar.
Römer beschrijft het proces van het dateren van verflagen en pigment, maar wel op een begrijpelijke manier. Katja’s professor, Arjen Hageveld, besluit met de resultaten naar de bekende kunsthandelaar Louis Post te gaan. Post is gespecialiseerd in de zeventiende eeuw en kan hem vooruit helpen. Echter, Post denkt aan zijn eigen geldelijk gewin en neemt contact op met de verkeerde personen. Dit resulteert in zijn dood, waarna een zoektocht van de moordenaar begint naar het schilderij van Pietersz, Arjen en Katja.
Terwijl Arjen en Katja hun best doen om uit de kluwen van de moordenaar te blijven, komen ze meer te weten over wat het geheim is van het schilderij. Echter, hierbij verliest Römer een deel van mijn aandacht. Het geheim is zo bizar, en hoewel het zou kunnen voorkomen, is het voor mij niet geloofwaardig genoeg meer. Is het omdat zo’n groot ingewikkelde en internationale complot niet Nederlands aanvoelt? Of omdat dat ik noch met Arjen, noch met Katja een connectie had? Ik hoopte wel op een goed einde voor ze, vooral omdat het hun niet om geld ging, maar het delen van kunst met de wereld. Maar ik vond ze niet erg sympathiek en kon slecht met ze meeleven.
Römer heeft een aantrekkelijk verhaal geschreven. Het plot is duidelijk en leest vlot weg. Wat prettig is, is dat Römer ieder karakter in een apart hoofdstuk introduceert en je verdieping krijgt in het verhaal en de persoon. Het verhaal speelt zich o.a. in Amsterdam en Den Haag af, waardoor ik veel plekken herkende en de beelden beter kon voorstellen in mijn hoofd. Ik had het leuk gevonden als Römer à la Dan Brown tekeningen of foto’s in het verhaal had geïntegreerd. Ik weet inmiddels dat Isaac Pietersz echt heeft bestaan, maar ik weet niet of het genoemde schilderij ook echt bestaat.
Het is moeilijk om Een meesterstuk te beoordelen. Na het dichtslaan van het boek, maalde het gelezen nog lang na in mijn hoofd. Het is een goed verhaal met interessante plotwendingen, maar het kon mijn aandacht niet lang behouden, doordat ik toch moeite had met de schaal van het geheim. Het leek daardoor erg ongeloofwaardig, en zat ik niet op het puntje van mijn stoel. Daarom geef ik het verhaal 3½ sterren. Wat Römer heel handig heeft gedaan, is door het verloop van het einde, ruimte te houden voor een vervolg.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
