Onbereikbare levensverwachting
[Recensie] De korte roman Une père et sa fille zag in 1928 het licht. Het boek kwam uit in een productieve periode in het leven van Emmanuel Bove (1898-1945). In 1924 brak hij door met Mes Amis. Hij ontving een belangrijke prijs en het leek hem, ook financieel, voor de wind te gaan. Hij moest echter zijn familie, het gezin van zijn ex en zijn eigen gezin onderhouden. Hij schreef dus veel in deze tijd. Zijn romans leden er niet onder, maar hij schreef ook pulp in opdracht. Werk dat het vertalen niet waard is. Een vader en zijn dochter is een typisch Bove-verhaal, vertaald door Mirjam de Veth en in 2018 prachtig uitgegeven door uitgeverij Vleugels.
Standsverschillen en sociale stijging of daling is een vast thema in het werk van Bove. De hoofdpersoon hier is Jean-Antoine About. Hij is een man op leeftijd die met zijn huishoudster woont in een nog tamelijk groot huis in de buurt rond Place Vintimille in Parijs. Hij heeft zichzelf verwaarloosd. Hij heeft geen werk meer, drinkt te veel en heeft geen vrienden. De enige die nog aan hem zou kunnen denken is zijn dochter Edmonde. Aan het begin van het verhaal ontvangt Jean-Antoine een telegram. Het blijkt van zijn dochter te zijn die zegt naar huis te komen. Vervolgens vertelt Bove het leven van de man in vogelvlucht.
Jean-Antoine About had ooit ambities in zijn leven. Hij verzette zich als jongeman tegen de afkomst van zijn ouders en trok naar Parijs. Hij koos een vak in de stoffenhandel en werkte aan zijn carrière. Bove laat in deze levensschets perfect zien dat een dergelijke ambitie bij een middelmatig persoon als Jean-Antoine, die staat voor het gros van de mensen, tot niets leidt. De carriere mislukt. Dan trouwt hij de verkeerde vrouw en opent vervolgens een kapperszaak. Via haar probeert hij hogerop te komen, maar al zijn pogingen falen. Hij blijft een kleine, nare man en daar komt geen verandering in. Juist zijn hoogdravende verwachtingen luiden zijn val in. Zijn dochter groeit op als een onafhankelijke vrouw die zich schaamt voor haar vader. Hij bewondert zijn dochter grenzeloos. Nu staat hij weer alleen in het leven. Het telegram zou een nieuwe fase in zijn leven kunnen betekenen.
Een vader en zijn dochter is een korte roman, of novelle. Bove weet kernachtig en met humor de tragiek van het leven van Jean-Antoine About te schetsen. Zijn taalgebruik is prachtig. Het mooie is dat Bove in eenvoudige woorden precies vertelt wat er gebeurt met de hoofdpersoon en wat er in zijn hoofd omgaat. De verwachtingen die hij heeft van zijn leven zijn onbereikbaar en tot mislukken gedoemd. Maar waarom loopt het precies mis met hem? Het lijkt een soort noodlot dat Bove over hem heeft afgeroepen. Mensen uit lagere milieus slagen er niet in hun positie te verbeteren. Het beste lijkt het om niet te bewegen en niet te willen veranderen.
—
Eerder verschenen op Uitgelezen Boeken
Deze titel is rechtstreeks te bestellen bij Uitgeverij Vleugels
