"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Een woelend lichaam

Dinsdag, 25 oktober, 2022

Geschreven door: Daniël Vis
Artikel door: Alek Dabrowski

Sterk debuut, met een heldere compositie die helaas niet helemaal tot het einde is uitgewerkt

[Recensie] Daniël Vis is dichter en heeft drie bundels op zijn naam staan. In 2021 won hij de Frans Vogel Poëzieprijs, een aanmoedigingsprijs voor jonge dichters. Hij schreef daarop zijn debuutroman Een woelend lichaam. De korte roman is geschreven in de ik-vorm. Het verhaal gaat over een jongen die als puber zijn moeder verliest en later in zijn leven hiermee worstelt. Het verhaal heeft vaart en Vis schrijft sterke dialogen.

Ruzie
De roman heeft drie delen. In het eerste deel is de hoofdpersoon puber. Hierin beschrijft Vis het langzame ziekteproces van zijn moeder en de ontluikende seksualiteit van de jongen. In het tweede deel beleeft hij zijn eerste liefde en loopt hij vast in zijn studie. In deel drie vindt hij zijn weg in het leven en keert hij terug naar zijn jeugd. Het is een klassieke opzet: trauma, verval en loutering. De drie delen gaan vooraf aan een scène uit de jeugd van de hoofdpersoon. Dit is meteen een van de meest ontroerende stukken uit de roman. Hij zwemt in een meer samen met zijn vriendje Luc. De twee scheppen op over hoe diep zij kunnen duiken, maar Luc weet dat hij bang is en speelt hierop in. Als Luc vraagt of hij ook de koude laag heeft bereikt en de bodem heeft aangeraakt, beaamt hij dit. Maar Luc weet dat hij liegt. De twee krijgen ruzie en hij laat Luc alleen achter bij het meer. De vriendschap is over en zoals vaker in zijn leven komt het niet meer goed.

Diepliggende angsten
Op de achterflap van Een woelig lichaam staan mooie woorden, die niet helemaal de lading van het boek dekken. “Geplaagd door een gevoel van onveiligheid probeert hij relaties aan te gaan, maar steeds weer worstelt hij met eenzaamheid, angst en zelfverloochening.” Ik zie de ik-figuur meer als iemand die van alles overkomt zonder zelf richting weet te geven aan zijn leven. Hij gaat niet actief relaties aan maar pikt op wat zich in de kroeg aandient. Soms loopt dit uit op een relatie, voor zolang het duurt. Hechten is niet iets wat hem makkelijk afgaat. Hij is het type van de ellendige nietsnut en struikelt zo’n beetje door het leven. Vis laat de dieperliggende angsten en twijfels van zijn hoofdpersoon wel zien, maar benoemt deze niet te letterlijk. Juist in oppervlakkigheid toont hij de leegte van dit bestaan. De ik-figuur verbaast zich over het gemak waarmee hij dingen uit de weg gaat en dingen verzwijgt voor de vriendinnen die hij heeft, de een na de ander.

Begrafenisondernemer
In het derde deel vindt hij werk bij een begrafenisondernemer. Vis beschrijft in detail het werk dat komt kijken bij bijvoorbeeld het afleggen van een lijk. Vreemd genoeg kwamen deze passages humoristisch op mij over. Ik weet niet of dat de bedoeling was van de schrijver. De roman vond ik hier te kort. Vis had een hele roman kunnen ophangen aan het werken als begrafenisondernemer. Zoveel romans bestaan er niet die in deze werkomgeving spelen. Ik had er graag meer over gelezen, liever dan de vele, soms overbodige seksscènes.

Boekenkrant

Sterk debuut
Een woelend lichaam is een sterk debuut, met een heldere compositie die helaas niet helemaal tot het einde is uitgewerkt. Ik vermoed dat Daniël Vis zijn roman meer realistisch, semi-autobiografisch wilde maken ten koste van de compositie. Dit is een fout die veel hedendaagse debutanten maken. De realiteit als inspiratiebron levert vaak niet de beste spanning op in een verhaal. Zijn taalgebruik is daarentegen sterk. Hij hanteert geregeld een aantrekkelijk staccato dat doet denken aan zijn poëzie.

Eerder verschenen op Uitgelezen Boeken