Mensen en hun levensverhalen
[Recensie] De zin van het leven dat in 2019 verscheen. Beide boeken zijn een bundeling van interviews in de Volkskrant, gesprekken die Fokke Obbema voerde met de meest uiteenlopende soms bekende mensen. Dat gaat in Een zinvol leven van een boer die met depressie te maken heeft gehad tot een dominee met eigentijdse opvattingen, van een student die suïcidale neigingen heeft gekend tot een rapper en een filmmaker.
“Wat is voor u een zinvol leven?” is steeds de openingsvraag van Fokke Obbema. Dat levert –zoals een beetje te verwachten valt – antwoorden op die duiden op het feit dat mensen van betekenis voor anderen zijn en hun talenten in hun werk kunnen ontplooien. Liefde en belangrijke relaties zijn ook een wezenlijk onderdeel van een zinvol leven, evenals de natuur. Sommigen beschouwen zichzelf als een onderdeel van de natuur, ervaren dat zij opgaan in een groter geheel en die visie krijgt soms wat spirituele trekken: ‘onderdeel van een onbegrijpelijk wonder’ zoals Alexander Rinrooy Kan, ex-voorzitter van de SER, het noemt.
Enkelen veranderen de vraag naar een zinvol leven in de vraag wat een goed of een zinvol leven is. Opvallend is het antwoord van schrijfster Maartje Wortel die het leven op zich vrij zinloos noemt; het krijgt alleen zin door ons liefdevolle samenleven. Ook het rationele, wetenschappelijk getinte antwoord van John de Vos, paleontoloog is anders dan dat van andere geïnterviewden: hij ziet de zin van het leven in de voortplanting en beschouwt de natuur als belangrijker dan de mens.
Jo Vonck, ondernemer, is erg persoonlijk in zijn antwoorden en stelt zich kwetsbaar op als hij vertelt over het overlijden van zijn vrouw die aan kanker leed. Hij heeft dit verlies als een verdieping en persoonlijk groeiproces ervaren. Manuela Kalsky, theologe en oprichter van Nieuwwij, is ook persoonlijk en vooral idealistisch in haar antwoord en hoopt op een wereld van gerechtigheid. Zij put inspiratie uit de bijbel en noemt de profeet Amos die het in zijn tijd, de 8e eeuw voor Christus, opneemt voor verdrukte mensen.
Iedere geïnterviewde is met een foto afgebeeld zodat de lezer zich een beeld van hem of haar kan vormen en het interview wordt voorafgegaan door een levensloop zodat de antwoorden in dat licht kunnen worden gelezen. Aardig is ook de boektip waarmee ieder interview afsluit. Bob Fauser, Duchenne patiënt, wijkt hier vanaf en geeft een filmtip; hij noemt de inspirerende film Intouchables, het waargebeurde verhaal over een rijke alleenstaande man die verlamd is en een nieuwe persoonlijke begeleider zoekt. Dat wordt iemand uit de banlieue die daar aanvankelijk totaal ongeschikt voor lijkt vanwege zijn tegendraadse aanpak maar juist daardoor iets openbreekt bij de ander.
Mooi is het interview met Disa Jironet, officier van justitie, die pleit voor een menselijke benadering van daders in het strafrecht. Zij schreef daar een mooi boek over Misdaad en mededogen.
Fokke Obbema is journalist van de Volkskrant en schreef in 2019 De zin van het leven. Een zinvol leven bevat 45 mooie, menselijk getinte interviews die mensen uitnodigen om hun persoonlijke verhaal en visie te vertellen zoals de ondertitel De mens en zijn verhaal aangeeft.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
