Een bron van wetenswaardigheden
[Recensie] De encyclopedieën van de val is een boek waar ik naar heb uitgekeken. Waar ik de aankondiging zag, weet ik niet meer, waarschijnlijk verpakt in een van die weinige interviews die de nog immer niet succesauteur Marc Kregting waren vergund. Zo’n onbetaalde advertentie werkt wel want toen ik met vertraging naar mijn favoriete lokale boekhandel en daar naar binnen wandelde, was ik te laat voor directe aanschaf.
De eerste druk was de winkels uitgevlogen en het duurde drie weken voordat ik mijn vurig gewenste exemplaar kon kopen.
In bovenstaande inleiding heb ik op vier plaatsen een witzige formulering vermeden die resoneert met het thema. Dat was mogelijk niet opgevallen als niet eenmalig expliciet vermeld?
De eerste encyclopedie die in huis kwam, haalden mijn vader en ik samen in een winkel te Den Haag. Het staat me bij dat
daar een bedrag van 1200 gulden mee gemoeid was en goedkoper was die in pre-Marktplaats Nederland niet te bekomen. (De lezerara rekent uit wat de treinreis ons kan hebben gekost maar mijn vader had een door het rijk verstrekt jaarabonnement op kosten van de baas en het hele gezin kon met futiele bijbetaling meeprofiteren van de secundaire arbeidsvoorwaarden die toen een beroepsmilitair genoot).
Het was ter ere van mijn middelbare schoolstart dat de portemonnee werd getrokken (was er al Giro in 1969?) en er werd waar we woonden ook nog een Grande Larousse aangeschaft. Ouderliefde gaat niet door de maag, had wel een dwingend karakter.
De tweede encyclopedie in mijn leven was in zijn zwaarheid een stuk lichter: De Muziekencyclopedie van het tweewekelijkse blad Oor. Paste in éen band. Werd elke drie jaar herschreven. Ik kocht er zeven.
De derde was onovertroffen licht: De Encyclopedie – Battus. Staat stukgelezen op mijn Saaie Berichten-rariora-plank.
Nummer vier beschouwde ik van grote afstand, wat een heerlijk dadaïstisch project moest dat wel zijn van Matthijs van Boxtel: De Encyclopedie van de Domheid.
Staat Marc Kregting in 2022 in een traditie? Ja precies -nee, er speelt in ieder geval verwachting, grote.
Je slaat het open en begint waar je wilt
Het tijdschrift Saaie Berichten dat ik sinds 14 maart 1986 maak, telt in de jaargangen 20 en 21 een zeventiental afleveringen onder het thema ‘De Val Van’ en hoewel ik vermoed dat MK nimmer kennis nam van mijn voorwerk en er hoogst onwaarschijnlijk overlap is, kreeg ik er na een tiental bladzijden grinnikend lezen in De Dikke Kregting last van dat hij allerlei zaken overslaat. Anders dan anders wanneer ik op het toilet lees, schreef ik niets in de kantlijn en daardoor ontgaat me inmiddels welke gaten in zijn volledigheidsstreven hij zoal toelaat. Het leest opeens niet ontspannend meer, de relativering is verdwenen. Op mijn eerste rectificatie -voor pagina 38- kreeg ik van de uitgever een bevestigend antwoord [maandag 11 september was inderdaad op een dinsdag] en ik vroeg me af of ik door zou gaan met waar ik aan begonnen was. Ik worstelde me dan verder door de tongue-in-cheek-turf heen, dat ging nog maanden duren en het harde lachen bij het lezen van de beginbladzijden zou wegsterven.
Op een verkeerd spoor was het zaak om nu niet in de kuil te trappen van het denken dat het boek een gemiste kans van jewelste was doordat Kregting zijn komische schrijfwerk zo bloedserieus heeft genomen.
Marc Kregting is een auteursnaam. Hij verschijnt ook op podia onder die naam: Marc Kregting. Geen verschil toch? Toch wel wanneer hij over zijn intimi schrijft. Dan kiest hij zich in bochten om ze net naast wie ze zijn op te voeren. Elk boek is een werkelijkheid net neven de werkelijkheid (van andere boeken). Dat fabuleren en uit de bocht vliegen of van drie hoog naar beleden lazeren, is de kern van alle schrijven en zo losjes mag de lezer van een alfabetisch geordend boek zich ook gedragen, zeker, juist ook.
Doorbijten is niet nodig, een puzzel leg je niet lineair, in stukken bijten. Niemand heeft me gedwongen om van ABC
tot en met XYZ te lezen. Dat is eigen aangepaste serieusheid, ook wel Achilleshiel geheten. Zeven Hoofdletters is een kwart boek nu gelezen, pauzeer ik op pagina 213 waar Arnon Grunberg en John Lennon elkaar bijna in de armen sluiten.
Het restaurant waar ik laatst at, had ook nog 12 gerechten meer op de kaart dan de 4 die ik met smaak verorberde en toch meen ik dat ik Rosie aan het Lucasbolwerk bij iedereen mag aanprijzen zonder het al de volle 100% te hebben beleefd.
Ik maak van De Encyclopedieën van de Val het bladerboek dat het is en raad dat iedere koper van dit prachtige boek aan:
Struin met de deur in huis door deze ‘stof voor talloze romans’ en lees waar het deze keer open valt …. en zo ook je mond.
—
Eerder verschenen in Saaie Berichten
