Onder je huid kruipende roadtrip
[Recensie] Spanning opbouwen is een belangrijke voorwaarde voor een spannend boek. Zo vanzelfsprekend als dat klinkt, zo vaak moet de lezer zich toch nog door een hoop geeuwopwekkend proza werken om de ontknoping van een thriller te bereiken. Esther Verhoef doet dat anders. In haar boeken trekt ze in korte hoofdstukjes een zenuwslopende suspense-muur op vanaf pagina 1.
Façade, haar nieuwste, is gelukkig daarop geen uitzondering. In hoog tempo gaan de hoofdstukjes van start en kijken we via wisselend perspectief mee in de gedachtewereld van de personages.
Eerst ontmoeten we de archetypische dader, te herkennen aan de cursieve tekst. In krap twee pagina’s zet Verhoef knap diens psychopathisch denkpatroon neer. Dit is het moment waarop deze dader hoofdpersoon Iris in de sportschool ontmoet, met aan het eind alvast een knauw naar de lezer:
“’Hoe heet je?’ vraag ik.
‘Iris. Iris van der Steen.’
‘Mooie naam.’
‘Dank je.’ Weer die lach.
Lekkere stem heeft ze. Beetje schor.
Ik ben benieuwd hoe die klinkt als ze hem kapot heeft geschreeuwd en beurs en apathisch onder me ligt. Wanneer ze haar willoze vlees aan me heeft overgeleverd en het scherpe besef van de gruwelen die haar nog te wachten staan van haar betraande gezicht te lezen zal zijn.
Binnenkort zal ik weten hoe dat is.
Heel binnenkort.”
Deze persoon blijft beter anoniem om niet te eindigen met de snelste plotspoiler ooit.
Volgende hoofdstuk. Hier vinden we hoofdpersoon Iris van der Steen dus, moeder van schattig zoontje Levi, gescheiden van Sander en op zoek naar zichzelf. Ze levert haar zoontje af bij de camping, waar papa hem volgende week gaat afhalen. Iris zelf heeft nu een paar weken vrij om in een oude Defender naar Portugal te rijden, waar haar moeder een boerderij heeft. Echt goed contact heeft ze niet met haar moeder, maar ze verwacht wel in de rust van het Portugese bergland rust & bezinning te vinden. Ze start de rammelbak en gaat on the road.
Check. De acteurs in het drama dat zich gaat voltrekken zijn voorgesteld: het verhaal schakelt een versnelling hoger. Iris rijdt weg bij een pompstation terwijl ze haar telefoon checkt, en rijdt een man aan. Schrik. Schaamte. Nervositeit. Schuldgevoel. Angst. Een orkaan van emoties wervelt door haar heen terwijl ze de Defender stilzet en gaat kijken of de man nog heel is. Dat blijkt mee te vallen. Door de opluchting en doordat hij toevallig dezelfde kant op gaat als zij, kan hij wel met haar meerijden.
Was dat een goed idee? Het valt te vrezen van niet, en al snel blijkt de man zich inderdaad te ontpoppen tot een bemoeizuchtige, dominante kerel. Die desalniettemin razend aantrekkelijk is. Misschien met zijn gespierde biceps en afgetrainde lichaam zelfs aantrekkelijk genoeg voor zweterige, lang niet genoten seks. Op dat moment tekent zich een kritiekpuntje af in het verhaal. De man is bepaald niet sympathiek, schoffeert haar, is verbaal bedreigend en toch gaat Iris met hem een avontuurtje aan. Voor de (mannelijke in dit geval) lezer is dat niet zo vanzelfsprekend.
Er is soms ook wat inconsistentie in het boek, die te maken heeft met de plotwendingen. Figuren met een bepaald karakter gedragen zich eerst volgens dat karakter, maar na de plotwending klopt dat gedrag niet helemaal meer. Kleine onrechtmatigheden zijn het, die eerder onbevredigend dan storend zijn. Afgezien daarvan is het de spanning die beklijft. Wurgende spanning die als een stalen net om de arme Iris sluit, als haar belager haar wereld steeds kleiner maakt tot alle ontsnappingsmogelijkheden zijn uitgesloten. De radeloosheid, angst, wanhoop spat van de bladzijden af, en zo gaat het door tot de climax in Portugal.
Tot aan die ontknoping blijft Facade een verslavende pageturner die onder je huid kruipt. De spanning van het verhaal en de vaart die Verhoef er voortdurend in houdt, slepen de lezer bekwaam mee tot het eind. Een mooie prestatie – Verhoef zet weer een uitstekende nagelbijter neer.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub Van Alles
ook gepubliceerd op Nico’s recensies
