‘Hello is this Jan?’
[Recensie] Met Forty Tracks, gecrowdfund via Voor de kunst, maakte Jan Donkers (1943) journalist, auteur, VPRO radio-DJ voor de Concerto platenwinkel een bundel met herinneringen aan zijn favoriete popmuzikanten. Het prettig verteerbare boek is gelardeerd met tekeningen van top-illustratoren als Robert Crumb, Eric Kriek, Derf Backderf, Peter van Dongen en Joost Swarte. Swarte tekende ook het coverportret van Jan Donkers. Al met al is het nogal een fijn jongensproject geworden zoals ook de bijbehorende Spotify-lijst 40 Tracks Jan Donkers klinkt.
Jan Donkers (Amsterdam-Noord, 1943) groeide in de jaren zestig gelijk op met de jeugdcultuur waaruit de popmuziek voortkwam. De oude generatie oordeelde vol onbegrip neerbuigend over die nieuwe popcultuur. Donkers maakte er deel van uit. Met veel van de popartiesten stond/staat hij op vriendschappelijke voet. Zo gauw de zachtaardige Jackson Browne of de toffe Doug Sahm (uit San Antone) op Schiphol landden belden ze Jan op om bij te praten.
Omgekeerd doceerde Donkers enige tijd in Texas en Californië, waar hij weer dichter bij zijn helden kon komen.
Net als in de andere kunsten valt het soms vies tegen je idool echt te spreken. Iemand die volkomen losgaat op het podium blijkt privé zo gesloten als een oester of juist zo gek als een deur. Lees Donkers’ fraaie anekdotes er maar op na.
Hier en daar is sprake van enige sleetsheid. Voor deze laatste keer wil hij dat oude verhaal wel weer oprakelen. En nadat (mopperdemopper) de omroep bij zijn pensioen de banden van zijn interviews weggooide, betrapt hij zichzelf ook op leemtes in zijn herinnering, die een andermaal ondervraagde muzikant zich dan wèl voor de geest haalt.
Net zoals de Eindejaarslijstjes-gekte valt er over Donkers’ masculiene voorkeuren te discussiëren. Maar dat past niet omdat hij, met Wim Noordhoek (VPRO) en Wim Bloemendaal (VARA) ons de oren opende voor vooral veel ‘on-commerciële’ Amerikaanse muziek. in mijn geval: Commander Cody & His Lost Planet Airmen (sentimentele country-parodie) David Olney (religieus zonder evangelisatiedrift) Doug Sahm (stomende 60tiespop, TexMex en country) Jonathan Richman (ultiem lullige kinderachtige ballads tijdens de punk) of de fijnzinnige stride-pianist/zanger Allen Toussaint.
Het aardigste lezen de verhalen waarin Donkers zelf een rol speelt en niet een bekend Leo Blokhuis-achtige bio hervertelt.
Bruce Springsteen
Nog steeds ontdekt Donkers als bijna 80-jarige een piepjong talent zoals Jesse Malin. Vroeger zette je dan de radio harder en de cassettespeler op scherp. Nu volstaat een klik op Spotify.
Het siert Jan Donkers dat hij zijn zoon Sander vroeg een langer stuk te herplaatsen. Sander vertelt over zijn jeugd als kind van gescheiden ouders in de jaren zeventig-tachtig: geen vechtscheiding maar andere inzichten, desalniettemin: verdriet.
Op een zolderkamertje in De Pijp kookt vader Jan een pastamaal voor zoonlief en hijzelf. Ondertussen zingt de vader mee met Bruce Springsteens Point Blank. (“Do you still say your prayers little darling/Do you go to bed at night/Praying that tomorrow/Everything will be allright?”) De scène lijkt op Willem Elsschots novelle De ontgoocheling waarin de moeder van Kareltje wenend de soep proeft.
De toon maakt de muziek. Het leven met verlangen, lust, leed, verdriet en verlies vindt een eigen soundtrack.
—
Eerste keer gepubliceerd op Bazarow
