"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Ganymedes 15

Zaterdag, 9 juni, 2018

Geschreven door: Remco Meisner
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Mooie, diverse bundel met SF, horror en fantasy verhalen

[Recensie] Laat ik gewoon maar beginnen met mijn eindoordeel: Ganymedes 15 was een stuk beter dan Ganymedes 14. En dat niet omdat er dit keer ook een verhaal van mij instond. Dat heb ik tijdens het lezen overgeslagen. Ik had het namelijk al direct nog een keer gelezen toen ik de bundel binnenkreeg, en pas een paar weken later ging ik zitten om hem van A tot Z door te nemen. En ik was aangenaam verrast. Niet dat nummer 14 zwak was, verre van! Ook die editie had verhalen uit allerlei genres, meestal erg goed geschreven. Maar er waren weinig echte SF-verhalen bij (toch wel mijn favoriete genre), en een aantal verhalen had een wat abrupt einde, of juist een waar ik geen wijs uit kon worden. En ik had wel eens de indruk dat de fantastische elementen van het verhaal niet heel belangrijk waren voor het plot. Voor nummer 15 verwachtte ik eigenlijk meer van hetzelfde.

Maar al na een paar verhalen was het duidelijk dat er een kwaliteitssprong gemaakt was: ik vond sterke plots, waarin het fantasiecomponent essentieel was, met ontknopingen die nog lang bleven hangen. Iets meer echte SF, maar nog steeds een greep uit alle verschillende scenes, van magisch realisme tot Lovecraftiaanse horror. Compleet met gedichten en illustraties. En allemaal anders. Heel soms een klein tikje pretentieus, vind ik zelf, maar dat kan ook zijn omdat ik de regels van bepaalde subgenres niet goed ken. Net zo ben ik zelf niet zo van de verhalen met een cynische blik op de wereld, maar smaken verschillen nu eenmaal. In elk geval laat de bundel zien dat de fantastische literatuur in Nederland springlevend is, en zelfs met sprongen in kwaliteit vooruit gaat. Het is een eer om daar deel van te mogen uitmaken.

Voor wie nu nog niet op de bestelknop heeft gedrukt, een kleine rondleiding door de verhalen. Ik kan ze niet allemaal tot in detail bespreken, maar misschien geeft het een indruk van de diversiteit die je hier kunt vinden.
Het openingsverhaal Ongeschreven hoofdstuk 8 bevat een uniek gezichtspunt, en een geëmotioneerd betoog. Er gebeurde naar mijn mening echter eigenlijk te weinig in om als verhaal echt te werken. Iets meer interactie tussen de bijzondere hoofdpersoon en de andere figuren zou het nog boeiender hebben kunnen maken.
Boterkoek voor de ziel was voor mij een van de hoogtepunten van deze bundel.

Een sympathieke hoofdpersoon, die bovennatuurlijke klusjes moet oplossen, maar eigenlijk op zoek is naar het ultieme recept van boterkoek. Invoelbaar geschreven, hield me als lezer steeds op het verkeerde been en met een ijzersterk einde. Alsof je een klap in de maag krijgt (dat zijn de beste). Ik hoop in volgende bundels nog veel meer van Leander de Goede te lezen!

Sociologie Magazine

Bloedrode bloemen op een sneeuwwit slagveld is het eerste echte SF-verhaal in de bundel, en weet een ijzingwekkend scenario te suggereren, waarbij mensen op een andere planeet in oude patronen lijken te vervallen.
De Sneeuw schetst een apocalyptisch scenario dat zich afspeelt in Nederland, en indringend beschreven is. Als ik heel kritisch ben vond ik enkele beschrijvingen soms eerder verwarrend dan verhelderend (hoe laat werd er nou gebarbecued?), maar de Sneeuw uit de titel en de gevolgen ervan waren passend angstaanjagend.
Het Grootboek was een comfortabel verhaal over de zoektocht naar gevaarlijke kennis, en een student die een twijfelachtige leermeester vindt, maar ik denk dat de schrijver van dit verhaal zelf een wat te mooi wereldbeeld heeft (wat ook blijkt uit zijn gedichten) om de werkelijke existentiële horror achter de verboden kennis goed te suggereren. Ik werd er niet bang van, maar alleen nieuwsgierig, als ik eerlijk ben.

Frevo was zo’n verhaal dat gewoon niet voor mij was. Een nare burenruzie met een naar einde. Als je wel van cynische verhalen houdt, is dit misschien wel voor jou.
Pindakaas was heel mooi. Een verrassend ‘urban fantasy’-verhaal. De karakterbeschrijving wrong een beetje naar mijn mening, een single zakenman die zelf rode kool gaat snijden? Maar het las prettig.
Shampoo had vooral een sterk idee, dat voortvarend is uitgewerkt, maar waar je achteraf niet te diep over moet nadenken. Haarwortels bieden bijvoorbeeld geen toegang tot de schedel. Tijdens het lezen zelf is het in elk geval goed spannend.

In de armen van de liefde was een leuk, magisch-realistisch scenario, bijna lief te noemen. Een mooie afwisseling!
Tot het rode licht …, vond ik zelf weer wat aan de nare kant, en het taalgebruik lichtelijk verheven aandoend voor de situatie. Maar een duisterder SF-scenario zal voor sommige lezers wel te genieten zijn!
Hetzelfde geldt denk ik voor Het schrijfgroepje. Dat was ook niet echt mijn smaak, alhoewel ik wel een beetje kon glimlachen om de ‘twist’ aan het einde. Ik struikelde over een paar plot-elementen die mijns inziens niet klopten, en het was cynisch, maar wel vlot geschreven.
Transitieverwikkelingen en ovariele bioresonantie was wat ingewikkeld. De veelheid aan bijzondere termen en alternatieve identiteiten maakte het wat moeilijk te volgen, en ik vraag me af of het voor het plot echt nodig was. Ik denk dat ik het nog een keer zou moeten lezen om er helemaal wijs uit te worden. De verbeelding in dit verhaal is echter wel heel levendig, en dat vind ik altijd een pluspunt.

Alleen in de kringen was ook een van mijn favorieten in de bundel. Hard SF met een ondernemende Friezin als hoofdpersoon, springt heen en weer in de tijd zonder verwarrend te worden, en combineert een overlevingsverhaal met grotere vragen. Goede verhouding van menselijkheid en wetenschap. Hier heb ik erg van genoten.
Yaerni-o-kul was weer een verhaal voor de Lovecraftianen onder de lezers, een mooi horrorverhaal, maar niet helemaal mijn genre. Goed geschreven vond ik het wel.

Carrierezet vond ik dan wel weer erg leuk: een wat paranoïde, 1984-achtige setting, waarbij bedrijfsspionage een hoge vlucht heeft genomen en de tegenmaatregelen ook. Erg goed bedacht en uitgewerkt.
Zonder kop was een buiteling van ideeën en concepten, volgens mij niet bedoeld om direct duidelijk te zijn, maar vooral om de lezer mee te nemen in een absurdistische wereld. Ik vind het eigenlijk wel leuk om wat moeite te moeten doen voor zo’n verhaal, waarin de auteur de eigen regels bepaalt. Ook eentje om te herlezen, maar dan om er nog meer uit te kunnen halen. Want volgens mij zit er wel degelijk een kern van waarheid achter.
Dubbel en Dwars is ook weer een paranoide SF-verhaal, dit keer spelend met dementie. Ook hier lijkt het weer te gaan om het idee, maar zijn na afloop wel wat vragen te stellen bij het plot, want de gekozen handelswijze van bepaalde partijen lijkt complexer dan nodig. Ik vond het wel heel onderhoudend.
‘ was kort, maar krachtig!

De Poppen van dr Edelweiss vormde een sterk slot van de bundel. Een ouderwets spannend verhaal, dat schurkte aan clichés, maar op een zelfbewuste wijze. Je hoort het donderen en bliksemen, zelfs als je in de volle zon zit te lezen. Een mooie leeservaring om Ganymedes mee te eindigen!

 —
Eerder verschenen op Hebban

Boeken van deze Auteur:

Tenenkrommende verhalen