Schets van een generatiekloof
[Recensie] Daniele is een illustrator die veel succes heeft gehad, maar nu leeft hij alleen in Milaan en is zijn gezondheid niet al te best. Zijn dochter Betta in Napels vraagt of Daniele naar Napels kan komen om een paar dagen op zijn kleinzoon te passen, want zij en haar man moeten naar een congres.
Heel veel zin heeft Daniele er niet in, hij is moe en ziet op tegen de reis, tegen Napels en het weerzien met het huis waar hij zelf is opgegroeid. Bovendien heeft hij een opdracht waar hij aan moet werken, want zijn uitgever begint ongeduldig te worden. Daniele moet namelijk de illustraties maken bij een verhaal van Henry James over een oude man die de spoken van vroeger onder ogen moet zien. Maar hij kan met goed fatsoen geen nee zeggen en komt dus naar Napels.
Betta en haar man maken steeds ruzie en het lijkt erop dat het huwelijk op barsten staat en de sfeer is niet al te best. Kleinzoon Mario is nog maar vier jaar oud, maar is een vroegwijs ventje dat door zijn ouders veel te veel als een volwassene wordt behandeld.
Daniele heeft geen energie en merkt dat hij worstelt met het verhaal waar hij de tekeningen voor moet maken. Op de een of andere manier lukt het hem niet om de sfeer te pakken te krijgen en hij merkt dat zijn uitgever niet heel tevreden is. Dit steekt hem, want Daniele is eraan gewend dat zijn werk bewonderd wordt en dat hij succes heeft. Maar het lijkt erop dat zijn moment voorbij is, dat er betere (jongere) tekenaars zijn die het elk moment van hem kunnen overnemen. Of hem allang voorbij zijn gestreefd.
In de dagen dat Daniele voor Mario zorgt, moet hij echter toegeven dat hij ook geen aansluiting meer kan vinden met de jeugd, het lukt hem in ieder geval niet om goed contact te krijgen met Mario die de goedkeuring van zijn opa zoekt, maar die niet gemakkelijk krijgt. Alles is een spelletje voor de kleine, maar de oude man kan hier niet meer goed tegen en regelmatig wordt het hem teveel.
Als Mario hem tijdens een flinke regenbui buitensluit op het kleine balkon, beseft Daniele dat Mario van sommige dingen wel een spelletje moet maken omdat hij nog maar vier is. Dat is zijn manier om de teleurstelling te verwerken van het feit dat hij nog niet alles kan, hoewel zijn ouders doen alsof hij een volwassene in miniformaat is.
Ik ken het verhaal van Henry James niet, dus ik denk dat ik bepaalde overeenkomsten en lijntjes heb gemist, maar dat heeft me niet belet om desondanks te genieten van het verhaal dat ik wel las.
Ik begreep Daniele’s onvermogen om Mario te begrijpen en de manier waarop hij toegeeft aan de kleine, om daarna moe te worden en een spelletje weer af te kappen. Ik voelde ook de frustratie van Mario die oploopt tegen de beperkingen van zijn leeftijd, terwijl hij zoveel wil. Zijn opa is ook niet altijd heel aardig tegen hem en hij weet niet hoe hij dit moet oplossen.
Ergens zit hier ook een overeenkomst, Daniele is gewend aan bewondering voor zijn tekeningen en moet nu erkennen dat zijn tijd misschien voorbij is, terwijl Mario gewend is aan zijn ouders die voor alles wat hij doet applaudisseren, maar moet leren dat zijn tijd nog niet gekomen is.
De geesten waar Daniele tegenaan loopt uit het verleden hebben hem ook gevormd en als hij hiermee in het reine kan komen, kan hij misschien ook met het heden in het reine komen.
Domenico Starnone is een geweldige schrijver, die heel goed onderlinge relaties kan beschrijven en in een paar zinnen een hele situatie kan doorgronden. Veel momenten zijn ook nog heel grappig, zonder dat dit er dik bovenop ligt. Ook de schrijnende momenten zijn eigenlijk heel grappig zoals het moment dat Daniele op dat balkon staat en Mario probeert over te halen de deur weer open te doen, terwijl Mario genoeg heeft van het spelletje en tv gaat kijken, zijn opa achterlatend in de regen.
Kortom, na Strikken opnieuw een fijn verhaal van Domenico Starnone, dat ik met heel veel plezier gelezen heb.
Mijn enige vraag aan de uitgever is waarom Jhumpa Lahiri een lang voorwoord schrijft over hoe zij het boek in het Engels heeft vertaald? Dit is niet de Engelse uitvoering, maar de Nederlandse vertaling. Het voorwoord van Jhumpa Lahiri voegt niks toe en ik vond het eerlijk gezegd misplaatst en totaal niet interessant.
Ik had echter graag gehoord hoe Manon Smits, de Nederlandse vertaalster, lastige zaken had opgelost en waarom zij voor de ene of de andere vertaling had gekozen. Een deel van het verhaal maakt namelijk gebruik van Napolitaans dialect, dat weer heel anders is dan Italiaans en dat soms lastig te vertalen is, kan ik mij zo voorstellen.
Misschien een idee voor het volgende boek van Domenico Starnone?
—
Eerder verschenen op Bettina schrijft
