De normaalheid van Joop Goudsblom
[Signalering] Bij het lezen van Joop Goudsbloms memoires had ik het verschillende malen goed gehad met schier eindeloze stroom anekdotes. Net zo vaak echter betrapte ik mezelf er vervolgens op dat ik iedereen die het maar horen wilde trakteerde op diezelfde anekdotes over op slot vallende huis- en autodeuren. Ik ben niet de enige die viel voor de aanstekelijkheid van de alledaagse verhalen: in eerder verschenen boekbesprekingen worden ze enthousiast naar voren gebracht. Dit patroon is niet verbazingwekkend, gezien Goudsbloms nadrukkelijke intentie om zich verre te houden van doorwrochte introspecties: hij duidt de eigen levenswandel in sociaalpsychologische noch sociologische zin. Hoogstens plaatst hij zijn levensloop in het licht van bredere cultuurhistorische ontwikkelingen, maar dan uitsluitend om de relatieve onaanzienlijkheid of ‘normaalheid’ van het eigen bestaan te kenschetsen.
Het meanderende karakter van de verhalen werkt als een vliegwiel: nieuwe onthullingen lijken steeds net om de hoek te liggen en houden zo de aandacht vast. Dat betekent natuurlijk niet dat het boek ‘dus’ geen analyse bevat: de stijlen verteltrant verraden een hoge mate vanzelf reflectie. Toch ontstaat juist daardoor het idee dat de auteur zich wel erg heeft ingehouden. Manoeuvreert hij de lezer niet subtiel weg van vragen over de achtergrond en aard van ogenschijnlijk onaanzienlijke, dagelijkse belevenissen en interacties? Alles gebeurde gewoon, zo lijkt het. Daardoor blijven intrigerende vragen over de invloed van de sociaal-culturele patronen op Goudsbloms levenskeuzes onbeantwoord en zijn de memoires van deze emeritus hoogleraar sociologie verrassend ‘onsociologisch’.
—
Eerder verschenen in Sociologie Magazine
