"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Giftige tongen

Dinsdag, 30 juni, 2020

Geschreven door: Rosa Ventrella
Artikel door: Jeannie Bertens

Een prachtige roman over de onvoorwaardelijke liefde tussen twee zussen

[Recensie] De schrijfstijl van Rosa Ventrella wordt weleens vergeleken die van Elena Ferrante. Een mooie beeldende schrijfstijl waarin het verhaal zich langzaam ontwikkelt. Dat geldt ook voor Giftige tongen. We gaan terug in de tijd naar het Puglia van de jaren in de Tweede Wereldoorlog. Het dorpje waarin de zusjes Teresa en Angelina opgroeien is straatarm. Er wonen overwegend vrouwen, die veelal in het zwart gekleed zijn. Zwart is immers de kleur van de rouw en bijna iedereen heeft wel een naaste verloren in de Eerste of Tweede Wereldoorlog. En rouw duurt lang in zo’n Italiaans dorpje waar het enige vertier van de vrouwen roddel en achterklap lijkt te zijn.

Teresa en Angelina verschillen enorm van elkaar. Teresa is een stil, intelligent kind dat stottert en het liefst dus geen woorden gebruikt. Ze kijkt en observeert veel liever. Angelina is extravert en als jong kind al heel knap, haar schoonheid zal met de jaren toenemen. Ze is het evenbeeld van hun moeder Caterina. Hun vader moet het leger in, ze zullen de oorlogsmaanden zonder hem door moeten komen.

Maanden waarin ze honger lijden, moeder Caterina ziet geen andere uitweg dan aan te pappen met baron Personè, een grootgrondbezitter. In ruil voor fatsoenlijk eten maakt hij gebruik van haar diensten. Het hele dorp vermoedt dit uiteraard en spreekt er schande van. Een schande die ook voelbaar is voor beide dochters. Na de oorlog keert hun vader gelukkig terug, hij weet niets van baron Personè en het gezin laat het zo. De meisjes groeien verder op in bittere armoede. De boeren bewerken het land maar bezitten zelf niets. De komst van Giacomo, na het overlijden van zijn tante, brengt wat leven in de brouwerij. Giacomo helpt hun vader op het land en is vaak bij de familie. Teresa is in stilte verliefd op hem maar Giacomo heeft alleen maar oog voor Angelina. Angelina daarentegen is verliefd op het leven, een leven buiten hun straatarme dorpje. Ze is opgegroeid tot het mooiste meisje van het dorp en daar is ze zich welbewust van. Haar oog valt op de knappe zoon van de baron, met hem wil ze verder haar leven leiden. De liefde lijkt wederzijds maar stuit tegelijkertijd op vooroordelen in het ouderwetse Puglia waarin de kloof tussen arm en rijk nog enorm is en onoverbrugbaar. Dat laat Angelina zich niet vertellen, ze moet en zal die brug maken, het is haar droom.

Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Teresa, de stille observator. In het eerste gedeelte van het boek de beschrijving van een arme maar gelukkige jeugd van beide meisjes die niet zonder elkaar kunnen. In het tweede deel kijkt Teresa reflectief terug. Ze is haar armoedige jeugd en het dorpje vol roddels allang geleden ontvlucht. Nu haar ouders op een hoge leeftijd gekomen zijn en vader niet meer lang te leven heeft, blikt ze terug. Maar waar is de onstuimige Angelina gebleven? Wat is haar verhaal?

Boekenkrant

Een prachtige roman over de onvoorwaardelijke liefde tussen twee zussen en over de kracht van het kwaad dat roddelen heet. De titel Giftige tongen is dan ook veelzeggend. Een boek dat het verdient om rustig te lezen, af en toe eens terug te bladeren. De sfeer van het armoedige dorpje wordt goed beschreven, je dwaalt in het dorpje rond en leert de bewoners een voor een kennen. Het tempo ligt niet hoog maar het wordt nergens saai en blijft boeien. Voor mij een dikke vier sterren waard.

Eerder verschenen op Perfecte Bure