Haagse dames in de makelaardij
[Recensie] In het nieuwe boek van schrijfcoach en wetenschapsjournalist Ann de Ron Schrijven met impact (een uitgebreide bespreking volgt nog) staat het helder omschreven: zorg dat je verhaal maar één boodschap heeft, een ‘kernboodschap’, waar je alle dingen die je wilt vertellen ondergeschikt aan maakt. Dan weet de lezer waar hij/zij aan toe is. Maak die boodschap duidelijk in het begin van een tekst of boek zodat de lezer ook weet dat wat je schrijft hem/haar bestemd is.
Ondanks het gegeven dat Haagse dames in de makelaardij een vlot geschreven boek is, mist er zo’n kernboodschap. Het boek bevat eigenlijk drie hoofdonderwerpen die op elke bladzijde vechten om de aandacht. Het is op de eerste plaatst een korte geschiedenis van de makelaardij in Nederland van na de oorlog. Auteur Noor de Vries Robbé vertelt hoe het vakgebied ontstond en steeds meer volwassen werd, onder andere door het ontstaan van de Nederlandse Vereniging voor Makelaars en vooral door de wettelijke afspraak dat een kopende makelaar van een pand niet tegelijk meer de verkopende makelaar van hetzelfde pand kon zijn. Dat had de makelaardij lange tijd een gevoel van een luche beroepsgroep gegeven. Daarnaast is het een boek over de emancipatie van vrouwen in Nederland die vanaf de jaren zeventig als gevolg van de tweede feministische golf zelfstandigheid eisten en gingen werken in voorheen typische mannenberoepen zoals de makelaardij. Tot slot is Haagse dames in de makelaardij een persoonlijk verslag van een carrière van een pittige dame die na een studie kunstgeschiedenis besloot voor een vak te kiezen waar meer toekomst in zat en zo de makelaardij binnenkwam. Na het behalen van haar diploma’s en na een aantal jaren gewerkt te hebben in andere kantoren richtte ze uiteindelijk met een aantal vrouwelijke collega’s het eerst geheel door vrouwen gerunde makelaarskantoor in Nederland op. Het is mooi te lezen hoe de dames het lef hadden, met in het begin veel afkeurende reacties kregen op het opeisen van een plaats en het inslaan van een eigen weg.
In praktisch elk hoofdstuk komen deze drie thema’s aanbod, in elk hoofdstuk vechten ze om de hoofdplaats. Dat maakt het voor de lezer niet altijd gemakkelijk, ook omdat je als je geïnteresseerd bent in een van deze thema’s eigenlijk in het hele boek tekort komt. In het persoonlijk verhaal zien we een vrouw, de schrijfster, die geïnspireerd door de emancipatiegolf van eind jaren zestig het roer in eigen handen neemt door zelf makelaar te worden en met vrouwelijke collega’s een kantoor te starten. Een prachtig gegeven voor een prachtig verhaal. We maken de opmaak naar deze stap mee, de glorie en bloeitijd van het kantoor, maar op een gegeven moment groeien de vrouwen uit elkaar en wordt het bedrijf gesplitst. Ondanks het feit dat deze splitsing diepe wonden heeft geslagen lezen we weinig over deze minder vrolijke gebeurtenissen. Omdat de andere twee thema’s aandacht vragen in het boek, kan de auteur zich er gemakkelijker achter verschuilen en stelt het boek daarom teleur als een portret van het eerste vrouwelijke makelaars kantoor. Als lezer wilt je weten hoe dingen liepen, in goede en slechte tijden. Alleen de goede voorgespiegeld te krijgen is jammer. Juist vertellen over hoe de persoonlijke verhoudingen lagen, waarom het misliep, wat de lastigheden warenhad het een boeiend boek kunnen maken.
Voor de andere twee verhaallijnen geldt hetzelfde. Als je geïnteresseerd bent in de geschiedenis van de makelaardij, kun je beter andere boeken lezen, hetzelfde geldt voor de feminisering van mannenberoepen vanaf de jaren zeventig.
Haagse dames in de makelaardij is vooral geschikt voor een intieme groep van lezers rond auteur en hoofdrolspeler in het boek, Noor de Vries Robbe. De mensen die het verhaal met haar hebben meegemaakt, voor collega’s en familieleden, daarvoor zal het boek een grote bron van herkenning zijn. Op zich is daar niets mis mee. Maar als boek voor een brederpubliek, gaat het niet diep genoeg.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
Roeland Dobbelaer las als jurylid van de Alice Indie Boekprijs 2019 voor het onafhankelijke boek een aantal recente non-fictie boeken. Ook De Haagse dames in de makelaardij was genomineerd.
