Je zult haar nooit meer vergeten
[Recensie] Onzichtbaar was een indrukwekkend boek waar ik eind 2018 een recensie voor schreef en waar ik volkomen terecht een hoge waardering van vier sterren aan koppelde.
In mei van dit jaar miste ik de lancering van de vijfde roman van auteur Edith van Walsum in haar zo geliefde Hoorn. Hannah belandde zodoende pas later in mijn handen en werd een vakantieboek.
Mijn verwachtingen zijn hooggespannen. Het omslag is van een betoverende schoonheid en toont de afbeelding van een werk van kunstschilder Peter de Rijcke (Zeist, 1945), afgestudeerd aan de Rietveld-Academie Amsterdam, die eveneens woonachtig is in Hoorn.
Het verhaal gaat over Hannah en haar kortstondige jeugdliefde Karel. Ze verschillen enorm van elkaar en hebben, wellicht mede daardoor, een grote aantrekkingskracht op elkaar. De kalverliefde gaat abrupt voorbij en ieder leidt vervolgens zijn eigen leven met de nodige ups-and-downs, richting volwassenheid. Daar waar Karel een ingetogen leven leidt, is het leven van Hannah avontuurlijk en extravert.
Littekens van het verleden
Vele jaren later ontmoeten zij elkaar en blijkt er wederom sprake van wederzijdse interesse. Zowel Hannah als Karel dragen de littekens van het verleden met zich mee. Daar waar Hannah geholpen wordt door haar temperamentvolle karakter, gaat Karel gebukt onder zijn terughoudendheid. Een liefdesgeschiedenis in alle aspecten.
Nooit vergeet je jouw allereerste liefde. Vrijwel nooit is die allereerste liefde de ware. Toch koester je deze voor altijd in je hart. Omdat het zo bijzonder is. Datzelfde gevoel roept het lezen van dit boek op. Iets meer dan tweehonderd pagina’s gevuld met pure schoonheid. Ja, het is een liefdesverhaal en met dat woord alleen, doe je het volledig tekort.
Niet alleen de relatie tussen Hannah en Karel staat centraal. De ouder-kind relatie speelt ook een voorname rol. Zowel Hannah als Karel heeft een goede band met de ene ouder en een slechte relatie met de ander. Over liefde kunnen geven en durven ontvangen. De familiebanden zijn zo levensecht beschreven dat ze ertoe hebben geleid dat ik Edith van Walsum heb benaderd om te vragen of het boek wellicht deels autobiografisch is.
“Ik heb een levendige verbeelding”, antwoordt zij. “De personages zijn, wie ze zijn. Ik verzin ze niet, in mijn hoofd bestaan ze. Ze komen tot leven en worden persoonlijkheden. Ik hoef ze alleen nog maar op papier te zetten.
Wanneer ik begin aan een boek, heb ik geen flauw idee waar het heen gaat, ook niet over de afloop. Dat komt vanzelf.”
“Schrijven is fantastisch,” vertrouwt ze mij vervolgens toe. “Het is mijn kern. Het is ook een gruwel. De onzekerheid. De extase en de wanhoop. En ook het allermooiste dat er is.”
Op basis van deze reactie schrijft Edith niet alleen een prachtig boek maar ook haar eigen recensie. Het verhaal geeft exact weer, hoe zij persoonlijk in elkaar steekt. Haar personages zijn zo realistisch omdat ze niet daadwerkelijk bestaan maar gevoelsmatig wel levensecht zijn.
Hannah is een boek over schoonheid, impulsiviteit, vlinders, gevoelens, geborgenheid en intimiteit. En over de wijze waarop je hier als mens mee omgaat. De opvoeding is voor een groot deel bepalend hoe je uiteindelijk in het leven staat en kijkt naar de liefde in algehele zin.
En dat is naast levensecht, ook voyeuristisch en gruwelijk indringend in beeld gebracht. De door de auteur zelf ervaren onzekerheid, gruwel en wanhoop zijn stuk voor stuk voelbaar en tastbaar bij de personages in haar verhaal. Zo blijken omslag en inhoud uiteindelijk beiden ‘uit de kunst’ te zijn.
De liefde is geen sprookje. Er zijn vele liefdesromans geschreven. Veelal van een bedenkelijk ‘zij-leefden-nog-lang-en-gelukkig’-niveau.
Hannah is van een geheel ander kaliber.
Hannah verleidt en schuurt tegelijk. Hannah hunkert en houdt af.
Hannah is fictie en bestaat echt.
Hannah is als een eerste liefde.
Je zult haar nooit meer vergeten.
—
Eerder verschenen op Boeken-cast
