Het huis van de Nederlandse democratie
[Signalering] Tegenwoordig is het Binnenhof het vanzelfsprekende middelpunt van de Nederlandse politiek. Terecht beklemtoont Diederik Smit in zijn proefschrift, Het belang van het Binnenhof, Twee eeuwen Haagse politiek, huisvesting en herinnering, echter dat noch de locatie, noch de vormgeving van het Nederlandse regeringscentrum in de 19de en 20ste eeuw vanzelfsprekend waren. Begin 19de eeuw leek het minister van Financiën Alexander Gogel beter het complex af te breken, terwijl een kritische tijdgenoot zich in 1843 nog opwond over het gebruik van de Ridderzaal voor de trekkingen van de Staatsloterij.
Smit reconstrueert de steeds weer oplaaiende discussies over de huisvesting van het landsbestuur tussen politici, ambtenaren, journalisten en architecten. Daarbij komt hij tot de opvallende conclusie dat deze vormgeving vooral werd bepaald door praktische overwegingen. Waar het streven naar een representatieve uitstraling vastliep in twisten over smaak, vonden de betrokkenen elkaar in pogingen om de onderkomens rondom het Binnenhof functioneel in te richten. Helaas grijpt Smit daarmee terug op de vaak herhaalde tegenstelling tussen pragmatische en ideologische overwegingen. Zijn analyse van het Binnenhof laat daarentegen juist zien dat de combinatie van een ‘historische’ locatie en de pragmatische uitstraling door de jaren heen goed aansloot bij het zelfbeeld dat Nederlandse politici wilden uitdragen.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
