Ode aan de onbekende Rotterdammer
[Recensie] Naast schrijver is Ernest van der Kwast onder meer interviewer en presentator. Hij heeft al jarenlang een live talkshow, Rotterdam Late Night. Hierin brengt hij iedere editie een ode aan een Rotterdammer. Het zijn geen bekende Rotterdammers. Op de achterflap van Het boek der boeken zegt hij dat het gaat om mensen die een uitzonderlijk verhaal te vertellen hebben.
In 2016 bracht Van der Kwast zijn eerste bundeling odes uit onder de titel Het wonder dat niet omvalt. Dit nieuwe boek is er een vervolg op, maar de uitgave is verlevendigd met foto’s van de mensen waar hij zijn ode aan richt, gemaakt door Aad Hoogendoorn. Daarmee heb je direct een beeld van de man of vrouw waar het om gaat. Odes zijn voor allerlei mensen: een kapster, een hardlooptrainer, een watertaxischipper een trambestuurder, een beeldhouwer, een kraamverzorger, een kleermaker, enzovoorts, enzovoorts.
De kleermaker heet Ayat Ramezani. Hij is geboren in Iran en leerde het vak van zijn moeder. Als twaalfjarige ging hij in de leer bij een kleermakersatelier. Door de strenge wetgeving in zijn vaderland, je mocht geen vrouwen meer aanraken, dus opmeten was niet meer mogelijk, kwam hij in de problemen. Hij vluchtte weg uit Iran. “Zijn beroep is belangrijker dan zijn land.” Hij is eerst teleurgesteld als hij merkt dat goedkoop vaak gaat boven kwaliteit, maar hij werkt zich als zelfstandige op. Hij verricht zo al tweeënvijftig jaar wonderen met zijn handen. Van der Kwast schets hier in drie pagina’s iemands leven. Een hele roman zou ook op zijn plaats zijn. Het verhaal bevat spanning, drama, botsing van culturen, nostalgie en wijsheid.
Meer van deze odes hebben het karakter van een samengebald levensverhaal, met literaire trekken. Soms slaat zijn aanprijzing wat door en lijkt een ode aan een hoedenmaakster of een krullenfluisteraar iets te veel op een verkooppraatje, dat is jammer. Bij het verhaal van de tapijtenverkoper krijgt je bijna zin om direct een tapijt aan te schaffen. Ik doe het toch maar niet. Ik begrijp dat de tapijten minstens honderd jaar meegaan. Het is dus een beslissing voor het leven. Deze ode gaat net als bij de kleermaker over kwaliteit. Chinese tapijten zien er goed uit, maar Nadereh Andacheh ziet het meteen aan de wol: “Niet die van het schaap.” Het omslaan van een stapel tapijten vergelijkt Van der Kwast met het bladeren in een groot boek, het boek der boeken.
Leuk is dat er mensen voorbijkomen die je zelf al jaren kent. Kennen is misschien een groot woord, maar ik koop al twintig jaar mijn stofzuigers en stofzuigerzakken aan de Schiekade. Rik Karreman is daar de stofzuigerman. Mooi om zijn verhaal te lezen. De zaak bestaat al bijna een eeuw en Karreman heeft alles in huis. Als hij het niet heeft, is een onderdeel niet meer te krijgen. Grappig is hoe hij reageert op het fenomeen stofzuiger zonder zak. Uiteraard verkoopt hij aan eigenaren van deze zuigers geen zakken, maar hij krijgt de apparaten vaak ter reparatie aangeboden: “Het stof hoopt zich op in de filters en komt werkelijk overal terecht.” Ook hier is de ode niet alleen een ode aan deze markante stofzuigerman, maar is het evenzeer een ode aan de kwaliteit van een product en een ode aan kennis op een specifiek terrein. Misschien lijkt het soms dat er nog maar weinig vaklui zijn als Rik Karreman, Ayat Ramezani en Nadereh Andacheh, maar deze mooie bundel laat zien dat de stad er vol mee zit. Hopelijk gaat Ernest van der Kwast nog lange tijd door met zijn odes.
—
Eerder verschenen op Uitgelezen Boeken
