From Russia with love
[Recensie] Een boek over de liefde van een Russische auteur die in Parijs woont, dat kan alleen maar goeds beloven. Maar Makine doet zelfs meer dan dat. Zijn amoureuze, filosofische en politieke bespiegelingen heeft hij meesterlijk in deze lichtvoetige maar diep rakende roman geformuleerd. Of misschien is ‘roman’ hier het verkeerde woord. Laten we dit boek een ‘momentenroman’ noemen, waarin sommige ogenblikken in iemands leven zo mooi en haarscherp weergegeven worden, dat de lezer niet anders kan dan gelukzalig te glimlachen.
Via fragmentarische maar toch samenhangende verhaalstukjes toont Makine ons de leefwereld van een weesjongen/man in Rusland. Tijdens de woelige politieke tijden in Rusland, houdt die jongeman namelijk vast aan het enige wat het volgens hem waard blijft om in te geloven, namelijk de liefde. Daarmee bedoelt hij overigens geen alles verterende liefde met een hoofdletter maar de kortstondige, intense en onverwachte liefdesmomenten die ons leven veranderen.
Toch gaat Makine de problemen van het vroegere en het huidige Rusland niet uit te weg. Zijn oordeel over het communistische Rusland is opvallend mild. Hoewel hij al vroeg besefte dat de Russische droom van een evenwichtig, gelijk en mooi land een ilusie is, kan hij zich niet terugvinden in de ideeën van de hardleerse criticasters van het Russische regime. Het kapitalisme betekent immers vrijheid, maar ook een nieuw soort onderworpenheid aan een andere ideologie. Makine is geen man van extremen, met veel aandacht voor nuance schetst hij ons een beeld van politiek Rusland.
Dit is zo’n zeldzaam boek waarbij je jezelf betrapt op trager lezen, om meer van de zinnen te kunnen genieten. Makine is een mooischrijver, maar zijn taalgebruik is nooit overdreven of gekunsteld. Met subtiele en licht poëtische woorden roept hij een wereld van verhalen op waarin het aangenaam toeven is. Met andere woorden, een boek om te koesteren.
—
Eerder verschenen op Cutting Edge
