Ik heb enorm genoten
[Recensie] De aarde is ontdekt door de bewoners van Trisolaris. De mensheid probeert zich voor te bereiden op hun komst over vierhonderd jaar. Helaas verstoren de sofonen, gestuurd door Trisolaris, dit. Via deze zogenaamde sofonen (subatomaire deeltjes) die vrijwel onmiddellijk de aarde bereiken, ontregelen zij het menselijke wetenschappelijke onderzoek om zo hun kans de vergroten de aarde te veroveren. Het gevolg is dat de aarde voor de vijand een compleet transparante wereld is gaan vormen, de mensheid heeft geen geheimen meer voor de Trisolaranen. Er zijn geen plannen, geen harde schijven, geen militaire details die de sofonen niet kunnen zien. Elk plan, hoe groot of klein ook, is door de sofonen direct zichtbaar voor de vijandelijke opperbevelhebber. Alle menselijke communicatie in welke vorm zal uitlekken. Het duurt echter nog vier eeuwen voordat de buitenaardse wezens de aarde zullen bereiken. Wetenschappers zijn erachter gekomen dat de buitenaardse wezens een andere vorm van communiceren hebben dan wij. Zij hebben geen communicatieorganen. Hun hersenen tonen direct hun gedachten aan de buitenwereld, zij kennen heel het concept “iets voor elkaar geheim houden” niet. Mensen daarentegen kunnen zowel denken als praten. Onze gedachten blijven geheim voor anderen. Dit is iets dat de Trisolaranen niet begrijpen en wat hen angstig maakt. Het is echter een groot voordeel in de strijd tegen hen. Het menselijk brein blijkt namelijk ook immuun voor sofonen en is niet te beïnvloeden.
De mensheid zet het zogenaamde Muurschouwersproject op als laatste poging om zich te verdedigen. Het project houdt in dat de mensen nog één plek hebben waar geheimen mogelijk zijn: de menselijke gedachten. Zolang er niet gecommuniceerd wordt met de buitenwereld kan elk mens, ieder individu, voor altijd zaken geheim houden voor de sofonen en op die manier voor de Trisolaranen. Deze vier personen zullen een strategie gaan bedenken om de buitenaardse invasie proberen te voorkomen. Terwijl zij dit in het geheim doen, tonen deze uitgekozen mensen verschillende plannen en ideeën naar de buitenwereld met het doel zowel de menselijke bondgenoten als de buitenaardse vijand op het verkeerde spoor te zetten totdat zij de echte plannen kunnen uitvoeren. Een van de Muurschouwers is Luo Ji. Door zijn bijzondere manier van denken en zijn terughoudendheid is juist Luo Ji de Muurschouwer die de meeste aandacht trekt van de vijand. Hierdoor blijkt zijn leven al direct in gevaar te zijn. De Trisolaranen zien vooral hem als een directe bedreiging, zelf heeft Luo Ji geen idee waarom, hij vindt zichzelf niet bijzonder en snapt niet waarom hij is uitgekozen voor dit project. Ondertussen blijven verschillende naties op aarde hun eigen plan trekken in de hoop op een eigen manier de vijand tegen te houden.
Wat een fantastisch tweede deel van deze trilogie, ik heb enorm genoten, Ik was benieuwd of de schrijver Cixin Liu het eerste deel, Het drielichamenprobleem, kon evenaren en dat is moeiteloos gelukt. Het is fascinerend om te lezen hoe de mensen in dit boek omgaan met het feit dat er een buitenaardse invasie aankomt, omgaan. Ongeloof, scepticisme, angst, ontkenning, aanvaarding, fatalisme, je kunt het niet bedenken of het komt voor. Internationale samenwerking gaat moeilijk. Regeringen gaan stuk voor stuk anders om met de aanstaande dreiging. Sommigen willen zich bezig houden met verdediging van de aarde en het voortbestaan van de mensheid. Zij leggen al hun aandacht op het bouwen van een ruimtemacht. Ze beseffen zich echter goed dat het honderden jaren kan duren voordat ze zover zijn dat ze de Trisolaranen aan zullen kunnen vallen. Anderen maken zich zorgen dat het geen zin heeft om aan een verdediging te denken, omdat de Trisolaranen via de sofonen de ontwikkeling van de wetenschap blokkeren en technologische vooruitgang tegenhouden. Volgens hen is het enige waar de mensen nog toe in staat zijn is het bouwen van een ruimteschepen en een klein deel van de mensheid de kans geven te vluchten om complete uitroeiing te voorkomen. En dan zijn er nog mensen die zich er weinig van aantrekken, omdat de aanval zo ver in de toekomst ligt. Hun kinderen, kleinkinderen en zelfs achterkleinkinderen zullen er geen last van hebben, dus maakt het hen niet uit. Het enige waar men wereldwijd achter staat is het Muurschouwersproject.
Een aantal personages blijven vlak van karakter, dit is echter absoluut niet storend omdat de personages die van belang zijn voor het verhaal erg goed zijn uitgewerkt, je leert de motivatie van hun handelen hierdoor goed kennen. Hierdoor wordt het verhaal alleen maar sterker, zoals met name Luo Ji. Je leert hem kennen tot aan zijn diepste geheimen.
Ik vind het idee van het Muurschouwersproject geniaal bedacht. Of je nu wel of niet die functie accepteert, het maakt niet uit. Elke handeling die een Muurschouwer doet is verdacht, mensen gaan namelijk denken: “Is hij al met zijn werk, met de misleiding begonnen?”. En dit gegeven, deze twijfel zal via sofonen aan de Trisolaranen doorgegeven worden.
De tweede helft van het boek maakte enorme indruk op mij. Luo Ji was in hibernatie gegaan, nadat hij zijn plan nog in werk had laten gaan, met de bedoeling om in de toekomst weer wakker te worden. En wat is het een bijzondere toekomst! Cixin Liu heeft echt een enorme fantasie en weet zijn toekomstbeeld beeldend over te brengen op de lezer. Ik was verrast hoe de mensheid zich in 200 jaar had ontwikkeld en hoe de maatschappij er dan uitziet. Er is gedurende tweehonderd jaar veel veranderd wat betreft politiek, economie cultuur, levensstijl en relaties tussen beide geslachten. Compleet anders dan ik in gedachten had. De schrijver heeft het realistisch en overtuigend neer weten te zetten. Het is zeker geen voorspelbaar verhaal, ik ben verschillende keren op het verkeerde been gezet. Wat ik een leuk detail vind: er zijn verwijzingen naar klassiekers die sciencefiction liefhebbers zullen waarderen, zoals Foundation van Isaac Asimov en 2001: A Space Odyssey van Arthur C. Clarke.
Het is duidelijk dat de mensheid het zwaar krijgt tegen de tijd dat Doemsdag zal komen. Er moeten enkele beslissingen gemaakt worden, maar welke dat ook zal zijn, het leven zal er hoe dan ook zwaarder door worden. De mensheid die de wanhoop nabij is door de dreiging uit te sterven, is zo goed omschreven dat ik er kippenvel van kreeg. Ik had het erg met de personages en hun innerlijke demonen te doen. Ik ben erg benieuwd hoe het verhaal verder zal gaan in het laatste deel Het einde van de dood dat inmiddels is verschenen en of de mensheid het zal gaan redden.
Ik geef Het donkere woud van Cixin Liu met volle overtuiging 5 sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
