"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het einde van de dood

Zaterdag, 11 december, 2021

Geschreven door: Cixin Liu
Artikel door: Steffie Verspeek-Dielis

Het laatste deel van het Trisolaris-drieluik

[Recensie] Na Het einde van de dood de trilogie over aarde en Trisolaris – een bewoonde planeet met drie zonnen ergens in het heelal – afgesloten. Cixin Liu heeft deze trilogie zo opgebouwd dat de drie boeken onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Deze recensie kan dan ook spoilers bevatten voor de eerdere delen van het drieluik.

In Het einde van de dood starten we vanaf het punt dat er vrede heerst tussen aarde en Trisolaris. Maar de vrede is fragiel en er zijn meer beschavingen in het donkere woud dat het heelal vormt. Dat is het moment in de tijd dat Cheng Xin, een ruimtevaarttechnicus uit de eenentwintigste eeuw, een belangrijke rol krijgt die haar leven én dat van alle bewoners van aarde en Trisolaris zal veranderen. Een rol ook die zorgt voor vele sprongen door de ruimte en de tijd en uiteindelijk leidt tot het einde van de dood.

Zoals gezegd is Het einde van de dood het laatste deel van de Trisolaris-trilogie. Wat aan die reeks opvalt, is dat de boeken steeds dikker worden. Van zo’n 400 pagina’s voor het eerste deel, naar iets meer dan 500 bladzijden voor Het donkere Woud en maar liefst bijna 750 voor Het einde van de dood. Op zich is daar niets mis mee, zolang het verhaal pakkend blijft. Dat is wat mij betreft zeker het geval bij Het drielichamenprobleem en Het donkere woud (zie hiervoor mijn eerder verschenen recensies). Voor Het einde van de dood is dat echter niet zo. In dit boek zitten namelijk regelmatig uitweidingen om te schetsen hoe de leefwereld van de aardbewoners er uit ziet. Wanneer deze achtergrondinfo goed gedoseerd wordt, geeft dit sfeer en inhoud aan de ontwikkelingen in het verhaal. Maar in Het einde van de dood is dit niet goed in balans, waardoor het boek op die momenten makkelijk weg te leggen is.

Daarnaast komt er in de Trisolaris-boeken ook steeds meer ‘toekomstwetenschap’ voor – wetenschap zoals je je kunt voorstellen dat we die in de toekomst zullen toepassen, gebruiken en ontwikkelen. Zo sluiten het wetenschappelijke onderzoek, de ontwikkelingen en ontdekkingen in Het drielichamenprobleem nog aardig aan bij de wetenschap zoals deze in het hier-en-nu bedreven wordt. In het tweede deel worden de wetenschappelijke ontwikkelingen al wat lastiger te begrijpen, wat theorischer en filosofischer, maar zijn ze met wat moeite nog steeds wel goed te volgen. In het derde deel is de wetenschap echter helemaal losgetrokken van de wetenschap zoals we die nu kennen, zodat het voor een leek erg lastig te volgen is. Dit kost dan zo veel moeite om te volgen, dat dit het leesplezier beïnvloedt.

Heaven

Daar komt bij dat ook het aantal wetenschappelijke vakgebieden dat aan bod komt in het derde deel, fors groter is dan in de eerdere delen. Het gaat niet meer enkel over tijd, atomen en astronomie, er worden meerdere wiskundige en natuurkundige theorieën toegevoegd. Kortom, veel wetenschappelijke kennis om gedurende één boek tot je te nemen. En de beschreven astronomische, wiskundige en natuurkundige wetmatigheden worden vervolgens ook nog eens op de schop genomen, wat nog meer van de lezer vraagt. Het is uitermate knap bedacht en beschreven, maar voor een leek is het door de hoeveelheid en complexiteit erg lastig te volgen.

Voorgaande maakt dat Het einde van de dood vooral geschikt is voor lezers al een zekere wetenschappelijke achtergrond hebben en die het prettig vinden uitgebreide beschrijvingen van beschavingen in de toekomst te lezen. Daarbij moeten ze open staan voor nieuwe wetenschappelijke theorieën die niet op bestaande natuurwetten stoelen. Kortom, een boek waar je echt voor open moet staan en de tijd voor moet nemen.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Boeken van deze Auteur:

Het donkere woud

Het einde van de dood

Het donkere woud

Het drielichamenprobleem