Verslaafd aan het herdersleven
Een verhaal over het Lake District
[Recensie] Per seizoen beschrijft James Rebanks zijn eigen belevenissen als boer in het nog authentieke Lake district, een bergachtig gebied in Noordwest-Engeland waar de boeren zich bezighouden met de schapenfokkerij.
James Rebank (1975) is geboren in Lake District waar zijn voorouders al eeuwen schapen fokten. In het boek worden drie generaties beschreven: de grootouders, de ouders en de kinderen van de ik-figuur. James bezocht de universiteit van Oxford. Toen hij afgestudeerd was keerde hij direct terug naar zijn geboortegrond om een groot deel van het jaar als herder te functioneren. Daarnaast is hij adviseur van het Werelderfgoed Centrum van de Unesco. Hij beijvert zich om oorspronkelijke landschappen in stand te houden. In zijn dankwoord komt het eigenlijke doel van dit boek naar voren.
“Ik hoop dat dit boek andere mensen laat zien wat wij doen, en dat ze daar voortaan meer respect voor zullen hebben. De prachtige lappendeken van familieboerderijen die het wezen van dit landschap vormt, wil ik niet kwijtraken.”
Dit is zeker geen roman en eigenlijk ook geen verhaal, hoewel de schrijver het zelf wel zo noemt. Er is geen sprake van een verhaallijn. Het hele boek bestaat uit korte beschrijvingen van de natuur, de dierenwereld en de weersomstandigheden. Daarnaast vertelt hij over korte gebeurtenissen: op school, de universiteit, markten en veilingen. Het meest komt zijn omgang met de schapen aan de orde en vooral de kunst van het fokken.
Het boek heeft vier hoofdstukken die elk een seizoen beschrijven. Er zijn grote verschillen. De winters zijn streng en er valt veel sneeuw. De weilanden zijn vaak drassig. De zomer vormt in veel opzichten een hoogtepunt. Terwijl veel moderne stadsmensen de seizoenen en de wisseling in de natuur nauwelijks opmerken, kunnen we in dit boek de seizoenen intens met de schrijver meebeleven.
Wat dit boek aantrekkelijk maakt zijn de literaire fragmenten van schrijvers en dichters over het landschap, onder andere van William Wordsworth. Ook staan er fraaie zwartwit foto’s in van schapen en landschappen. Ze versterken de sfeer van traditie.
Het is heel bijzonder lezend mee te maken dat de schapenfokkerij een ware passie is voor de ik-figuur. Zijn schapen betekenen alles voor hem, hij is er dag en nacht mee bezig. Wat ook zeer sterk naar voren komt is het vakmanschap van de herder. De grootste kunst is het fokken van een kudde van hoge kwaliteit. Bij aankopen wordt nauwkeurig gekeken naar het ras, waarbij het Herdwickras de voorkeur geniet. De bokken en ooien moeten sterk en gezond zijn en vooral geschikt voor het fokken. Tussen de boeren is een grote rivaliteit over wie de beste schapen heeft. Het is voor hen heel belangrijk dat hun dieren een prijs krijgen bij keuringen.
De grote liefde voor de dieren is heel ontroerend. Rebank kent de meeste van hen. Hij heeft een grote band met zijn honden die de kudde moeten leiden. Elk dood dier is een ramp en dat niet alleen economisch. Aandoenlijk is de beschreven speurtocht naar een verdwaald lam en de vreugde als het gevonden wordt. Onwillekeurig moet je denken aan het verhaal in de Bijbel over de goede herder en het verloren schaap.
Bijzonder is ook dat de boerderij een familiebedrijf is. De hele familie is bezig met de schapen. James leert het vak van zijn grootvader en werkt goed samen met zijn vader. De dochters van de schrijver zijn heel trots als ze mogen helpen bij de geboorte van de lammetjes. Vader en zoon hebben wel veel conflicten, maar in het dankwoord heeft hij mooie woorden voor zijn vader.
“Ik hoop dat dit boek duidelijk maakt hoeveel ik van je hou en hoezeer ik je respecteer.”
Dit is een heel bijzonder en mooi boek. Het is met zoveel liefde en passie geschreven dat het je treft. Voor wie van de natuur houdt en even wil wegdromen van onze jachtige en zakelijke samenleving is het een verademing.
Een warm pleidooi voor het behoud van unieke landschap van het Lake district.
—
Eerder verschenen op LeesKost
