Een boek wat men gelezen moet hebben
[Recensie] Quebec, 1950. Als Maggie op haar vijftiende verliefd wordt en zwanger raakt, dwingen haar ouders haar tot adoptie. De rest van haar leven voelt Maggie het gemis. Haar dochtertje Elodie komt in een door nonnen gerund tehuis terecht. Wanneer een nieuwe wet bepaalt dat psychiatrisch ziekenhuizen voortaan meer subsidie ontvangen dan weeshuizen, verklaart de kerk de kinderen in haar zorg tot patiënt om dat geld op te strijken. Met één pennenstreek wordt een generatie aan verloren kinderen gecreëerd – en Elodie raakt net als duizenden anderen verstrikt in het systeem.
Dit is het verhaal van een moeder en een dochter die moeten vechten om zichzelf, en elkaar, terug te vinden. Het huis voor ongewenste meisjes is een roman dat omgaat met een heftige thematiek. Het is 1950, ver voor mijn tijd, maar door de schrijfstijl die Joanna hanteert, kan men zich goed inleven in die tijd en kan men zich echt een beeld vormen over hoe het er vroeger aan toeging in deze zogenoemde psychiatrische ziekenhuizen.
Joanna Goodman schetst met Het huis voor ongewenste meisjes een rauw realistisch beeld over weeshuizen in Quebec in de jaren vijftig. Doordat ze met taal speelt, haar zinnen op een bepaalde manier vormgeeft, voel je als lezer de angst, de wanhoop en het lijden dat de personages doormaken. Ze beschrijft de breuk tussen de Engelsen en de Fransozen in Quebec van een familiaire, maar ook van een sociale kant.
Het boek heeft verschillende delen. Allereerst volg je Maggies verhaal toen ze jonger was. Ze was zestien jaar en stapelverliefd op de Franse jongen Gabriel. Hier gaat het al mis. Gabriel is een Franse jongeman en van Maggies vader mag Maggie niet omgaan met Fransozen, alleen met Engelsen. Hij verbiedt Maggie dan ook om met Gabriel om te gaan. Maggie krijgt verkering met Gabriel. Een incident doet zich voor en Maggie moet verhuizen naar haar oom en tante. Hier is niet alles zo leuk en aardig als dat ze dacht. Maggie raakt zwanger. Na de bevalling wordt haar pasgeboren baby’tje van haar afgepakt en wanneer ze wakker wordt, is het stil. Te stil.
Vanaf deel twee krijgt de lezer te maken met twee verschillende perspectieven: Maggie en Elodie. Vanaf dat moment leest de lezer ook het verhaal van Elodie. Elodie, die op dat moment nog maar een jaar of vier oud is, woont in het weeshuis. Ze kent haar moeder niet. Ze weet alleen dat ze hier is achtergelaten, omdat ze “ongewenst” is. Maggie is ondertussen ook volwassener geworden en haar vastberadenheid om Elodie te vinden, wordt met de dag groter.
We volgen Maggie in haar zoektocht en we volgen Elodie wanneer haar status van wees verandert in de status psychiatrische patiënt. In de psychiatrische instelling maakt Elodie veel wrede, onmenselijke dingen mee. Er wordt geen genegenheid getoond naar kinderen. Ze worden onmenselijk behandeld: ze zijn immers ongewenst op de wereld gekomen. Het verhaal zit vol met verdrietige gebeurtenissen, waar de lezer later in het verhaal achter komt.
Joanna Goodman heeft er alles aangedaan om een beeld te schetsen en ik moet zeggen dat het haar heel goed gelukt is. Als een jongvolwassen vrouw vond ik het namelijk eerst lastig om me in te leven in die tijd, omdat ik er gewoon geen weet van heb. Joanna’s boek Het huis voor ongewenste meisjes is zeker een boek wat men gelezen moet hebben. Ik wil wel kort aangeven dat er een trigger warning is. Het boek gaat namelijk om met verschillende lastig aan te halen thematieken, zoals verkrachting. Het huis voor ongewenste meisjes krijgt van mij vier welverdiende sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
