Een nostalgisch verhaal over de emotionele reis van de 77-jarige Norbert
“In een wereld waarin veel vergeten werd, had Norbert voorwerpen gevonden die bewaard moesten blijven. Omdat ze hoorden bij wat geweest was of bij wat had kunnen zijn. Bij hem hoorden en bij haar. Hij wilde het zich wel herinneren elk moment. Maar wat hij vergeten was in zijn streven het verleden te behouden, was dat hij zelf ook eens verleden zou worden”
De 77-jarige Norbert Jones leeft een simpel leven. Maar hij is al oud en realiseert zich dat hij niet heel lang meer te leven heeft. Daarom besluit hij zijn verzameling van 19.000, onwillekeurig lijkende, objecten te verkopen. Zijn garage waarin al deze spullen staan, wordt nu een nostalgiewinkel. Norbert verkoopt echter niets zomaar: de koper moet een geloofwaardig verhaal hebben met een goed doorgronde reden waarom dat specifieke object aan hem verkocht moet worden. Hierdoor wordt het een verhaal over passie, maar ook leren we Norbert en zijn nostalgische gevoelens en verdriet beter kennen.
Het lijkt een trend: boeken over de avonturen van oudere mensen. Een paar jaar geleden heb ik Je geld of je leven van Catharina Ingelman-Sundberg gelezen, een boek over een oude vrouw in een bejaardenhuis die van plan is een luxe hotel te overvallen. Hoewel dit boek vermakelijk was, viel het literair gezien erg tegen. Boeken zoals De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween en Pogingen iets van het leven te maken heb ik daarom niet gelezen – ik ben bang dat deze op de zelfde manier teleurstellen. De flaptekst van Het kleine leven van Norbert Jones sprak me wel aan, ondanks het feit dat deze ook in de categorie ‘oude mensen die op het einde nog alles willen veranderen’ viel. Maar hier was het anders: in plaats van een oude man die probeert jong en vitaal te zijn, gaat dit over een bejaarde man die probeert te accepteren dat hij oud is.
Het is vooral een verhaal over nostalgie, verlangen naar het verleden. Daardoor leren wij ook veel over Norberts kindertijd, over zijn zus die verdwenen is en zijn wens haar terug te vinden. Van zijn obsessie met zijn verzameling, wat pas in zijn latere jaren begon, komen we ook langzaam maar zeker meer te weten. Het is ontroerend, zowel Norberts herinneringen als het heden. Soms bedenkt hij zich dat het einde misschien wel nabij is en bij passages die dit beschrijven heb ik soms wel een traantje moeten wegpinken.
De personages in deze roman zijn aandoenlijk en echt. Ze zijn niet alleen maar leuk omdat ze oud en pittig zijn, maar misschien juist leuk omdat ze zo normaal zijn. Norbert en zijn vrouw leven in rust en routine, maar realiseren zich ook dat ze toch al wat ouder zijn. Daarom proberen ze deze routine te doorbreken en wat meer tijd met elkaar door te brengen. Dit blijkt moeilijker dan verwacht doordat ze zo gewend zijn aan hoe ze alles deden, en dit wordt zo begrijpelijk omschreven, dat het bijna herkenbaar voelt. Vreemd, om herkenning te vinden in zulke gedachten van een 77-jarige man.
Tijdens het lezen van deze roman, was er één aspect dat me dwars zat: het feit dat het verhaal zich in Engeland afspeelt. Ik had niet het idee dat er enige toegevoegde waarde was aan deze setting, behalve dat het erg handig was voor de schrijver, omdat dit het goed vertaalbaar maakt. Het duurde even voordat ik dit idee aan de kant kon zetten en echt kon genieten van het boek.
Maar genoten heb ik zeker. Het boek leest vlot en neemt je mee door allerlei emoties. Je gaat met Norbert mee van intens geluk naar verschrikkelijk veel verdriet, van diepe liefde naar sterk onbegrip. Nadat je het boek uit hebt, zul je nog een traantje laten en het bijna een eer vinden om Norbert te hebben mogen leren kennen. Het is fictie, maar zo voelt het zeker niet.
—
Eerder verschenen op Suus Leest
