"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het laatste woord

Zaterdag, 24 december, 2022

Geschreven door: Boris Dittrich
Artikel door: Erica van Dooren

Levenslang verdwenen zonder dader in zicht

[Verslag] Op een mooie avond slenter ik naar mijn bestemming, P96 een dag- en nachtcafé op de Prinsengracht in hartje Amsterdam. Het is al stampvol. Veel gasten zijn speciaal gekomen voor de presentatie van Het laatste woord, de nieuwe thriller van Boris Dittrich.

Het laatste woord is een pageturner, dat maakt het lastig om het verhaal te beschrijven zonder een spoileralarm te laten afgaan. Het boek heeft verschillende plottwists, dat maakt heel spannend. Het laatste woord is geschreven afwisselend vanuit vier perspectieven. Het laat goed de persoonlijke ontwikkeling van de karakters zien, dat houdt het boeiend.

Schijn kan bedriegen
Netty Geel is er klaar mee, met haar man Bart die zijn belofte niet nakomt om minder te gaan werken. De ruzies met hem, zelfs een handgemeen. Houdt ze nog wel van hem? En dan haar baan, haar vriendenkring, het verstikkende huis. Ze is alles beu. Behalve Hugo, de beste vriend van Bart, die hem komt helpen met klussen in hun huis en tuin in Amsterdam. Netty is wel eens wat labiel sinds haar pubertijd, slikt medicijnen. Het lijkt goed te gaan. Ze is een zorgzame moeder en functioneert prima op het accountantskantoor waar ze werkt. Maar schijn kan bedriegen.

Bart Feenstra, echtgenoot van Netty, werkt bij de afdeling Zware Criminaliteit van de politie. Hij vindt een afscheidsbrief van Netty. Ze lijkt in het niets te zijn verdwenen. Pas na een week doet hij aangifte van vermissing. Waarom wacht hij zo lang? Ze zal wel opeens weer voor de deur staan, zegt ook zijn moeder. Netty laat hun zoontje Leon toch niet achter?

Boekenkrant

Een gruwelijke ontdekking
Een andere personage is Leon Feenstra, de zoon van Netty en Bart. Zijn moeder verdwijnt als hij drie is, dit tekent zijn verdere leven. Waarom heeft mijn moeder me verlaten, vraagt hij zich af. Als hij vierentwintig jaar is woont hij samen met Martin. Leon is een singer songwriter en influenser. Hij doet mee aan de Voice of Holland en heeft vooral tienermeisjes als fan. Martin doet een gruwelijke ontdekking. Leon is geschokt. De fans steunen hem, maar hier en daar klinkt het verwijt dat hij de zaak commercieel uitbuit door er onder andere een interview over op televisie te geven en door de hit die hij scoort met Mom is gone.

Maya Oliphant, werkt bij de afdeling Jeugd en Zeden van de politie. Ze is getrouwd met Inger Talsma. Ze hebben een zoon, Zlatan. De zaak Netty Geel is de eerste vermissingszaak van Maya. Er volgen er nog velen, maar de zaak Geel blijft haar bij. Heeft de moordenaar van Maria Torres, die Netty achtervolgde, iets met de verdwijning van de moeder te maken? Maya besteedt er, vindt zij, veel tijd aan. Het dossier is dik. Doet ze wel gedegen onderzoek? Twintig jaar later zal het blijken als ze weer bij de zaak betrokken wordt. 

Fadoe, swag, fix, fitty, shinen en digitaal cruisen
Dittrich heeft moeite gedaan om de dialogen geloofwaardig neer te zetten met bij de personages passende woorden. “Zo maak je onderscheid in de karakters,” vertelt hij tijdens de presentatie van zijn boek. Hij luisterde goed naar het taalgebruik van zijn jonge stagiaires. Als ze de deur achter zich hadden dichtgetrokken, schreef hij de woorden op die hij hen had horen zeggen en die hij niet kende. Woorden als: fadoe, swag, fix, fitty, shinen en digitaal cruisen. Hiermee brengt hij Leon tot leven.

Dittrich, die getrouwd in zijn autobiografie Mandaat schrijft over zijn coming out, snijdt in Het Laatste woord de lhbt-thematiek niet aan. Leon woont samen met Martin, Maya is getrouwd met Inger. “Dit is het gewone leven. Heteroschrijvers delen deze relaties vaak een probleemrol toe, dat wilde ik juist niet.”

Boris Dittrich vertelt dat hij bij het schrijven van de rechtbankscènes gebruik heeft gemaakt van zijn juridische ervaring als advocaat en rechter. “Ik zag bizarre, schokkende zaken voorbijkomen.” Het laatste woord is fictief, maar echte verdwijningszaken leverden wel het idee. In The New York Times werd Dittrichs aandacht getrokken door een vermissing. Hij volgde de zaak op de voet: krantenartikelen, internet, de getuigenverklaringen. In IJmuiden verdween in 1986 een 7-jarige meisje. Ze ging naar een vriendinnetje en kwam nooit aan. De familie bleef in raadsels achter.

“Zo heb ik ook Het laatste woord gecomponeerd,” vertelt de schrijver. “Stel, ze is vermoord en de dader wordt pas na achttien jaar gevonden. Dan geldt de verjaringstermijn voor moord; de dader zal vrijuit gaan.”

Met de gesigneerde, spannende thriller in mijn tas verlaat ik het café. De terrasboot die voorkomt in Het laatste woord ligt voor P96 in de gracht. Ik loop langs straten waarvan ik de namen herken die in het boek voorkomen. Voor het viaduct dat onder het spoor doorloopt sta ik stil. Een busje mindert vaart. Ik sla rechtsaf, ik loop wel om. 

Eerder verschenen in de Gaykrant

Boeken van deze Auteur:

Het laatste woord

Halszaak