"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Het lied van de vreemdeling

Zaterdag, 12 september, 2020

Geschreven door: Linda Dielemans
Artikel door: Jaap Friso

Eerherstel voor de neanderthaler

[Recensie] Linda Dielemans vestigde haar naam definitief  met Brons, een non-fictieboek waarvoor ze slechts een Vlag en Wimpel kreeg, wat  een Zilveren Griffel had mogen zijn. Ze toonde zich een elastische en origineel schrijfster door bijvoorbeeld de historische voorwerpen een stem te geven. Met Schaduw van de leeuw bewees ze onderhoudende en inhoudelijke fictie te kunnen schrijven over de prehistorie. Na haar debuut Zomerwoud en Geestenkrijger is Het lied van de vreemdeling het vijfde boek van de archeologe die werkt aan een solide oeuvre met een geheel eigen onderwerp: mensen in de prehistorie.

In dit nieuwe boek leren we neanderthalermeisje Une die direct aan het begin iets heftigs doet dat voor een knagend schuldgevoel zorgt. De ontmoeting met Nano zorgt voor de nodige afleiding. De jongen is een homo sapiens en hoewel ze van elkaar verschillen, herkennen ze ook het nodige in elkaar. De twee brengen hun stammen bij elkaar waardoor er voorzichtige toenadering ontstaat. Het verhaal is niet heel spannend maar het is een fijne onderdompeling in de prehistorie met alle elementen die daarbij horen. Dielemans durft het bloederig en ruig te maken, zonder dat het effectbejag is. Zoals het ging in die tijd, zo beschrijft ze het en dat is geloofwaardig.

Rehabilitatie van de neanderthalers, daar is het Dielemans om te doen, schrijft ze in het nawoord. Dat waren veel meer dan dommige holbewoners die een beetje met een knots riepen te zwaaien. Ze zet hen neer als personen die ook een gevoelsleven hadden, empathie kenden en eigenlijk net mensen waren, in de context van die tijd. Een geslaagde poging tot eerherstel, voor zover dat nodig is, maar interessanter zijn de vele parellellen met deze tijd. Het gaat over migratie, cultuurverschillen en religie en dus over vooroordelen en verdraagzaamheid. Dat tilt het boek uit boven een leerzaam verhaal over de prehistorie.

Dielemans weet goed de balans tussen fictie en non-fictie te vinden. Het wordt niet te uitleggerig. Alleen het zoetige en glorieuze einde is een wel erg optimistisch slot aan een boek waarin de hoofdpersonen veel ontberingen hebben doorstaan. Dat had scherper gemogen want wat Une en Nano en hun stamleden  allemaal overleven, was wel heldhaftig genoeg.

Boekenkrant

Linda Dielemans vertelt uitgebreid over dit boek in de 30e aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast.

Eerder verschenen op Jaapleest

Boeken van deze Auteur: