[Recensie] Dag jongens en meisjes. Of nee, sorry, ik weet niet goed hoe ik jullie moet aanspreken. Kids? Jongvolwassenen? Girls and boys? Adolescenten? Kinderen? Pubers? Laten we het op ‘Mensen’ houden. Okay mensen, hier is een aardig boek; ‘Dantes Goddelijke komedie’, ook wel bekend als ‘De Hel’.
Die titel komt misschien bekend voor. Meer mensen hebben dat: ze hebben de klok horen luiden, maar zijn nooit tot de klepel doorgedrongen. Dat is niet vreemd met zo’n boomstamdik en oeroud boek. Om dat van kaft tot kaft door te nemen kost veel werk. En tijd.
Daarom is dit zo mooi: een vertaling voor jongere lezers. Waarom? Omdat het geen eitje is om het origineel van dit middeleeuwse gedicht (in drie delen) echt helemaal te lezen. Een gedicht, ja. Met rijmende verzen in drie blokjes van drie regels. De drie onderdelen ‘De hel’, ‘De louteringsberg’ en ‘De hemel’ zijn ingedeeld in elk 33 ‘zangen’, plus eentje, ofwel 100 ‘zangen’ om door te ploeteren.
Dus behalve hard werken kost het ook gewoon veel tijd om Dantes levenswerk te lezen. Dat is niet de enige handicap: de rijmende verzen lezen niet echt vlotjes, het verhaal is uit omstreeks 1350 dus sluit niet aan bij deze tijd, en het gedicht zit ramvol verborgen betekenissen. Nog steeds zin om te lezen, jongelui?
Dat treft. Uitgeverij Blossom Books liet het boek omzetten naar eenvoudigere taal door Lies Lavrijsen. Al die nu begrijpelijke tekst staat in één fijne bundel, die in elke goede boekhandel te koop is. Als dat geen goed nieuws is?
Zo ziet een bladzij eruit:
Bergsteil was het pad dat het ravijn in voerde
en ’t schouwspel daarbeneden bleek zo macaber
dat onze blik het slechts kort kon trotseren.
Zoals de steenlawine bij de stad Trente
Zich uitstortte over de Adige-oever
– Door een aardbeving of grondverzakking –
en ervoor zorgde dat vanaf de bergtop
waar alles begon, een weerbarstig puinpad
zijn weg naar de vlakte daarbeneden vond,
zo voerde ook hier het pad loodrecht omlaag;
en aan het einde van ’t spoor van steenpuin
lag Kreta’s schande10 languit op ons te wachten.
10‘de ‘schande van Kreta’ is dus de Minotaurus, de beroemde half-mens, half-stier. Zijn moeder Parsiphaë, de koningin van Kreta, werd verliefd op een stier en verstopte zich in een houten koe (de ‘vervalste vaars’) om de liefde met hem te kunnen bedrijven. Negen maanden later werd de Minotaurus geboren. Koning Minos, de bedrogen echtgenoot, liet het bloeddorstige wezen opsluiten in een labyrinth waar het nooit meer uit zou komen, maar om de zoveel tijd moesten er zeven jongens en zeven meisjes uit het vijandelijke Athene aan het beest worden geofferd om zijn honger te stillen… ‘
Geen kattenpis dus. Maar hopelijk heb je zin gekregen in meer. Of ben je nieuwsgierig geworden naar dit oude maar waardevolle verhaal. Zoek het boek, neem het in je handen, snuffel eraan en kijk of het je bevalt. Ik hoop van wel. En als dat zo is: veel plezier ermee!
—
Ook verschenen op Nico’s recensies
