"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Hoe is het nu met....... Bronja Hoffschlag?

Maandag, 7 september, 2015

Geschreven door: Bronja Hoffschlag
Artikel door: Roelant de By




Op dit moment worden de laatste recensies geschreven en aangeleverd. DPB heeft de primeur voor de eerste leesclub voor De Skinner methode en de groepsrecensie komt binnen een paar dagen online. Ook bij Hebban staat een groep te popelen om aan dit tweede deel van de Project X trilogie te beginnen. Maar hoe is het nu met Bronja? We hebben het haar gevraagd.


15 augustus was de lancering van DSM, hoe kijk je terug op deze afgelopen periode? Wat is je het meeste bijgebleven/opgevallen?
Voor de boekpresentatie heb ik zolang mogelijk in de ontkenningsfase gezeten, omdat spotlights en ik niet zo’n goede combinatie zijn. De laatste week was er natuurlijk geen ontkennen meer aan en dat was best wel intimiderend, maar dat is meer het traject ernaartoe. De avond voor de boekpresentatie zouden collega’s me mee uit eten nemen om voor afleiding te zorgen, maar in plaats daarvan stond mijn communicatiedame Natasja opeens voor mijn neus met Roger Ellory. Dat was natuurlijk een superverrassing. Roger was er om het eerste exemplaar uit te reiken en de Q&A te doen de volgende dag. Tijdens het diner kreeg ik een stoomcursus ‘Hoe overleef ik mijn boekpresentatie?’ en leerde ik dat het een kwestie is van mindset. Je kunt er tegenaan kijken als een zaal vol mensen, die allemaal naar je kijken en luisteren en dat is eng, maar je kunt het ook zien als twee collega’s die samen leuk over boeken praten, alleen nu een keer met toehoorders en dan is het opeens een stuk simpeler en minder eng.




In nov 2013 was daar DDK en je won daarmee de Hebban/Crimezone Debuutprijs. Hoe is het dan om toe te werken naar het vervolg? Qua spanning, deadline, lezersverwachtingen?
Tijdens het schrijven ben ik daar helemaal niet mee bezig. De spanning voor een nieuw boek begint voor mij pas als ik er niets meer aan kan veranderen. Dan kun je alleen nog maar afwachten. De verwachtingen van de lezers vind ik lastig. Ik probeer me daar zoveel mogelijk voor af te sluiten. Het is ook niet iets waar je rekening mee kunt houden. Je kunt het nooit iedereen naar de zin maken. 

Als self-publisher zijn mijn deadlines sowieso flexibeler. Ik heb voor De Skinner Methode twee maanden langer nodig gehad dan ik van tevoren had gepland. Dat is dan maar zo. Er zijn nu eenmaal dingen die je van tevoren niet in kunt calculeren. In januari is er brand gesticht in het pand onder ons huis. We hebben de woning op tijd kunnen verlaten, omdat een van de hondjes ons wakker maakte, maar volgens de brandweer had het geen kwartier langer moeten duren. We konden op één na alle dieren meenemen en toen mochten we het pand niet meer in. Toch ben ik terug gegaan voor de kat die nog binnen was. Met een brandweerman in een soort maanpak, waarvan de kat alleen maar banger werd. Uiteindelijk kon ik hem toch onder de bank vandaan trekken en mee naar buiten nemen. We hebben toen een paar uur met de dieren in de auto moeten wachten, totdat de brand geblust was en alle koolmonoxide uit het pand was. Dan ben je toch wel even van slag. Als je zoiets aan je lezers uitlegt, merk ik dat ze daar gewoon begrip voor hebben. 

Waarin onderscheidt DSM zich van DDK volgens jou?
De Project X trilogie moet één groot verhaal worden en geen drie losse delen. De personages ontwikkelen zich door de boeken heen. DDK was de fundering, waarin de lezer de hoofdpersonen goed leerde kennen, de verhaallijnen uit werden gezet en kleine aanwijzingen werden gegeven voor de twee vervolgen. Doordat de lezers de hoofdpersonages al goed kennen, heeft DSM wel wat meer vaart en spanning dan zijn voorganger.



Kom je nu tot rust of ben je al begonnen met het laatste deel van de trilogie?
Er ligt al wel zo’n 100 bladzijden aan aantekeningen en evenzoveel aan opzetten voor de eerste versie. Het liefst zou ik meteen doorgaan, maar het is ook wel goed om het even te laten bezinken en een stapje terug te doen. Ik heb de laatste 4 jaar bijna non-stop gewerkt, dus ik denk dat het verstandig is om even pas op de plaats te maken, maar helemaal stilzitten kan ik niet, dus de afgelopen weken heb ik een deel van het redactiewerk gedaan voor het boek van Vera Lundi en ik heb nog een project lopen met Burning voor hun album dat volgend jaar uitkomt. Binnenkort komt DSM bij Hebban in de Leesclub en ik weet nog van de vorige keer dat daar heel veel tijd in gaat zitten met de topic ‘Vragen aan’. Het was iets dat ik erg leuk vond, omdat je heel dicht bij je lezers komt te staan en je boek door hun ogen te zien krijgt. Daar wil ik echt de tijd voor nemen.

Wat was voor jou het grote verschil tussen de lancering tussen DDK en DSM?
Toen DDK uitkwam kreeg ik het eerste exemplaar uit handen van de bezorger die de recensie-exemplaren kwam brengen en kon ik dat in de eerste instantie alleen delen met de mensen, die dicht bij me staan. Nu met DSM kon ik dat moment ook delen met mijn lezers en dat maakte het toch wel extra bijzonder.




Hoe was het om Ellory ineens voor je te zien?
Ik was in de veronderstelling dat ik uit eten ging met collega’s uit de scheepvaart, die hun stresskip gingen bezighouden om de avond door te komen. Toen kwam Natasja dus opdagen met Roger. Na de eerste verbazing nam ik aan dat hij toevallig in het land was voor de promotie van ‘Circus van Schimmen’, maar dat was niet zo. Ik kan nog steeds niet geloven dat hij, ondanks zijn drukke agenda, de tijd heeft genomen en de moeite heeft gedaan om speciaal over te vliegen voor mijn boekpresentatie.

Is er iets wat je van hem hebt geleerd en zou je dat met je lezers willen delen?
Ik heb Roger leren kennen bij de Hebban Awards in 2014. Sindsdien geeft hij me weleens advies over hoe ik met dingen om kan gaan die ik moeilijk vind aan het schrijverschap, zoals de aandacht van onbekenden. Het is fijn om iemand te hebben aan wie je kunt vragen: “Hoe ga jij hiermee om?”. Het is dus een kwestie van mindset, weet ik nu. Wat vind je er moeilijk aan en hoe maak je het eenvoudiger voor jezelf? Door er op een andere manier naar te kijken. 




‘Nature or nurture’ was een vraag die Ellory stelde betreffende hoe iemand een moordenaar wordt. Kun je daar iets over vertellen?
Dat verschilt natuurlijk per geval. Iemand die per ongeluk tijdens een ruzie een dodelijk slachtoffer maakt, kun je niet vergelijken met een seriemoordenaar. In Amerika hanteren ze daar de Scale of Michael Stone voor, die moordenaars onderverdeelt in categorieën. Dit komt ook even kort aan bod in DSM. Bij de seriemoordenaar zal ‘nature or nurture’ altijd het ultieme vraagstuk blijven. Kan iemand slecht geboren worden of is iemand altijd het product van zijn opvoeding en omgeving? In mijn research voor het personage Donald Skinner ben ik zelfs onder seriemoordenaars vele verschillen tegengekomen. Veel mensen denken bijvoorbeeld dat Jeffrey Dahmer als kind al dieren martelde en ombracht. Dat is een fabel. Dahmer woonde langs een snelweg en ontleedde roadkill. Hij heeft nooit een slachtoffer gemaakt dat fysiek zwakker was dan hij zelf en toch ging hij nooit een gelijke strijd aan en drogeerde hij veel van zijn slachtoffers. De tegenstelling daarin vind ik fascinerend. Dat is iets dat hem dan weer anders maakt dan bijvoorbeeld John Wayne Gacy, die graag fysiek zwakkere slachtoffers maakte. Er zijn dus ook seriemoordenaars die neerkijken op andere seriemoordenaars of juist bewondering hebben voor de werkwijze van een ander. De logica daarin is soms heel ver te zoeken. Zo had ik bijvoorbeeld verwacht dat men neer zou kijken op iemand als Charles Manson, die zelf zijn handen nauwelijks vuilmaakte, maar hij geniet vrij veel aanzien door zijn vermogen anderen naar zijn hand te zetten. ‘Nature or nurture’ is voor mij een vraagstuk dat eigenlijk niet eens zo interessant is, omdat dat in de praktijk per geval verschilt. Als je dieper graaft zijn er veel interessantere vraagstukken.

In oktober wordt er de nieuwe debuutprijs bekend gemaakt. Heb je iets gelezen uit de shortlist? Heb je een favoriet?  
Ik heb de laatste vier jaar veel te weinig tijd gehad om te lezen, dus ik heb ook nog niets gelezen van de shortlist, maar ik ben wel van plan om ze allemaal te gaan lezen. Er staan een paar titels op waar ik erg nieuwsgierig naar ben, maar ik heb dus (nog) geen favoriet.




Je hebt samen met je man Uitgeverij Agemo opgezet. Wat zijn je toekomstplannen hiermee? Blijf je boeken uitgeven van jezelf of komt er ook ruimte voor andere schrijvers/debutanten? Wat zou jullie ideaal zijn?  
In het begin was Agemo een instrument voor mijn eigen boeken. Dat is lange tijd de opzet geweest. Na verloop van tijd begonnen we zo nu en dan manuscripten binnen te krijgen en dit jaar was daar dus opeens Vera Lundi. Mijn man was erg enthousiast over haar verhaal en toen ik klaar was met DSM ben ik ‘Onbezonnen’ ook gaan lezen. We waren het er snel over eens dat dit manuscript het verdient om een boek te worden en in november is het dus zover. Wat we op langere termijn graag zouden willen is een kleine catalogus met goede, onderscheidende verhalen, die bijzonder zijn en de lezer langere tijd bijblijven, maar die vooral trouw blijven aan wat de auteur voor ogen had, toen hij of zij dit schreef.




Bronja zal zondag 27 september aanwezig zijn op de Hebban Moordmiddag met o.a. Loes den Hollander en de auteurs van de Debuutprijs shortlist!
Aanmelden kan via deze link.

Eerder verschenen op Perfecte Buren.

Boeken van deze Auteur: