Broederlijk advies voor een effectieve verkiezingscampagne
[Recensie] Toen de beroemde Cicero in 64 v Chr. consul van het Romeinse rijk wilde worden, schreef zijn broer Quintus Tullius Cicero hem een handleiding voor een succesvolle verkiezingscampagne. De adviezen komen opmerkelijk actueel over. Ze kunnen nog steeds als leidraad voor een campagne gebruikt worden, ondanks dat het politieke spel in het oude Rome hier en daar anders gespeeld werd dan in de hedendaagse gemeenteraad. En men moet niet vergeten: met deze adviezen heeft Marcus Tullius Cicero indertijd de verkiezingen glansrijk gewonnen.
De broers Cicero waren relatieve buitenstaanders, afkomstig uit de provincie. Hun vader echter was rijk en had hen een goede opvoeding gegeven, inclusief een Bildungsjahr in Griekenland. Vervolgens hadden de broers, die allebei zeer ambitieus waren, glansrijke carrières opgebouwd. Marcus had de cursus honorum (de loopbaan van ereambten) in bijna ideale vorm doorlopen. Iedere keer wanneer hij de vereiste leeftijd voor een ambt had bereikt, wist hij vrij snel gekozen te worden. Hij was quaestor op Sicilië geweest en had zich daar door goed bestuur een reputatie verworven en bovendien kon hij daardoor vertrouwen op een groep trouwe aanhangers, iets wat onontbeerlijk was en is om gekozen te worden voor een volgend ambt. Hij was ediel en pretor geweest en was daarnaast een advocaat die een grote reputatie had als meester van zowel het geschreven als het gesproken woord. Die reputatie gaat door tot op de dag van vandaag, althans voor het geschreven woord. Menig gymnasiast heeft zich het hoofd gebroken over de geschriften van Cicero, om daarna ook nog eens door de leraar om de oren te worden geslagen met een van Cicero’s bekende one-liners.
In 64 voor Chr. wilde Cicero zich kandidaat stellen voor het consulschap. We spreken over het tijdperk net voor de keizertijd, die begon met de fameuze Augustus. Jaarlijks werden twee consuls gekozen die het volgend jaar leiding gaven aan het rijk. Wat moet Marcus volgens zijn broer nu doen om verkozen te worden?
Allereerst moet hij steun activeren die er al is. Dus hij moet familie en vrienden aan zich binden en iedereen die uit het verleden iets aan hem verplicht is duidelijk maken dat dit het moment is om zijn dankbaarheid te tonen. Voor het naar je toe trekken van grotere anonieme groepen kiezers kan het onder andere handig zijn om iedere dag op een vaste tijd naar het Forum te gaan. Daar moet je je laten omringen door de juiste mensen. En zegt Quintus: zorg dat het veel mensen zijn. Zo bouw je aan een brede basis. Quintus is zich bewust dat hij en zijn broer buitenstaanders zijn. In het verleden werden ze wel gezien als populisten. Marcus moet goed duidelijk maken dat hij een degelijke conservatief is, met vaste waarden en normen. Hij moet echter niet alleen zelf als degelijk en betrouwbaar gezien worden, maar moet de kiezers duidelijk maken dat die andere kandidaten dat niet zijn. Ken de zwaktes van je opponenten en buit ze uit, adviseert hij zijn broer.
Essentieel zijn communicatievaardigheden. Daarover beschikt Marcus in ruime mate en zijn broer bevestigt dit en moedigt hem aan deze voluit te gebruiken. Verlaat vooral Rome niet, drukt hij hem op het hart. Zorg dat je de boel onder controle kunt houden.
En dan komt Quintus aan zijn meer specifieke aanbevelingen: Geef mensen hoop, beloof iedereen alles en vlei je kiezers schaamteloos. Naast een advies aan de politicus, is dit misschien ook de juiste waarschuwing aan de kiezer: het gebeurde en het overkomt je ook nu.
Quintus treedt in detail over omkoping, omgang met trouwe medewerkers (geef ze een eigen taakje) en het voorkomen van valse roddels. Aan het eind geeft hij ook aan dat hij graag het volledige handboek voor een verkiezingscampagne wil schrijven, dus als broer Marcus nog aanvullingen heeft, laat hij het zeggen.
Dit aardige boekje is uitgegeven door de uitgeverij van de Internationale School voor Wijsbegeerte. De tekst, in een goede, vlot lopende vertaling én in het latijn is voorzien van een voorwoord en een toelichting. Een complete uitgave en in een avondje te lezen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
