Verhalen over wetenschap, mensen en verbeelding.
[Recensie] Kunnen we ooit immuun worden voor kanker? Het lijkt op wensdenken, maar de Belgische hematoloog Tessa Kerre put wel hoop uit de beloftevolle ontwikkelingen die immuuntherapie biedt, ook voor hematologische kankers. Kerre doet al jaren onderzoek naar immunotherapie vanuit haar werkzaamheden als kliniekhoofd aan het universitair ziekenhuis van Gent. In een lijvig en aantrekkelijk boekwerk ziet zij kans menselijke ervaringsverhalen van patiënten en wetenschappelijke inzichten te verbinden aan wat zij ‘verbeelding’ noemt. Verhelderende illustraties, gedichten, stripverhalen wisselen elkaar af. Er is zelfs plek voor kunst en cultuur en een playlist complementeert het geheel.
Zo vroeg ze aan kinderen, aan illustratoren en kunstenaars, en aan mensen die op haar pad kwamen een kankercel te tekenen, voor en na haar uitleg over hoe kanker ontstaat. De verschillende resultaten zeggen veel over hoe deze bijzondere hematoloog communiceert met de aan haar toevertrouwde patiënten. Zo zien we onder anderen een mini-prentenboek over de werking van het immuunsysteem, getekend door patiënten zelf. Het zijn allemaal mooie aanvullingen op de hier en daar wat technische uitleg over hoe we ons verdedigen tegen indringers in het bloed.
De titel van haar boek voorziet ze bewust van een vraagteken: Immuun voor kanker? De arts ziet nog teveel mensen die kanker met een hoofdletter K schrijven. Waarom wordt kanker altijd zo groot gemaakt, vraagt ze zich af. “Ik wil kanker met een kleine k schrijven, het bespreekbaar maken, het taboe doorbreken en de angst en de eenzaamheid verkleinen; de pijn en het verdriet tonen, maar ook de schoonheid”. Kerre slaagt er bijzonder goed in de lezer hoopvol naar de toekomst te laten kijken. Zij laat zich in dit boek dan ook kennen als een arts die ruim de tijd neemt voor de haar toevertrouwde patiënten, hun naasten, maar ook haar collega’s. ”Hoeveel prachtige verhalen zitten er in mensen. Je moet er gewoon maar naar vragen”, schrijft ze.
Ook de term ‘vechten tegen kanker’, een aanduiding dat je bijna in alle ervaringsverhalen van patiënten tegenkomt, benadert zij van verschillende kanten. Soms is er echt wel sprake van een gevecht ondanks dat je zelf niet veel te zeggen hebt, schrijft ze.
Kerre is geen onbekende in Vlaanderen. Zo werkte ze o.a. mee aan het succesvolle TV programma Topdokters. Het boek zal vooral Belgische lezers aanspreken. Dat de Vlaamse cultuur misschien toch een andere is dan de Nederlandse blijkt ook uit de nadruk die Kerre nog legt op het taboe op kanker, dat in haar praktijk toch nog teveel als K wordt aangeduid. In Nederland kom ik dat niet meer tegen. Assertievere patiënten misschien?
—
Eerder gepubliceerd in Hematon Magazine
