"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

In het labyrint

Vrijdag, 24 februari, 2023

Geschreven door: Franz Kafka
Artikel door: Nico Voskamp

Onvoltooide horreur

[Recensie] Franz Kafka is de meester van het beklemmende verhaal. Je zou het de voorloper van het horrorgenre kunnen noemen, alleen is zijn horror geen kettingzaagfilm, of een meisje bezeten door demonen, of de geheime toegang tot een moordlustige donkere wereld. Kafka’s wereld is subtieler en daarom des te keelknijpender.

In dit boek is een verzameling van zijn ‘onvoltooide’ werken opgenomen. Kafka kwalificeerde nog geen tiende van zijn werk als ‘voltooid’. De restanten, kruimels, spaanders en fragmenten die hij vaak in de late uurtjes schreef, zijn in het Duits samengebracht in “Nachgelassene Schriften und Fragmente”. Deze selectie is daar weer een selectie van. De fragmenten lopen uiteen van slechts één regel tot soms zo goed als afgeronde verhalen. Daarbij draagt al dit schrijfwerk uiteraard zijn absurde en angstwekkende signatuur.

Genoeg gepraat. Een paar citaten zeggen meer dan 100 recensies:

“Waar is F.? ik heb hem al tijden niet gezien.
F.? U weet niet waar F. is? F. is in een labyrint, hij zal er wel nooit meer uit komen.
F.? Onze F.? F. met de volle baard?
Ja, die.
In een labyrint?
Ja.”

Boekenkrant

Zes zinnen uit een conversatie. Laat die heel even op u inwerken. Er zit evenveel suspense in deze zinnen, in dit fragment, als een heel boek van Dean Koontz. 

Nog eentje dan:

“In de grafkelder

Ik was bij de doden te gast. Het was een grote, schone grafkelder, er stonden al een paar doodskisten, maar er was nog veel plaats, twee kisten waren open, vanbinnen zagen ze eruit als doorwoelde bedden die net waren verlaten. Een schrijftafel stond iets terzijde zodat ik die niet meteen opmerkte, erachter zat een forsgebouwde man. In zijn rechterhand hield hij een ganzenveer alsof hij pas gestopt was met schrijven, zijn linkerhand speelde met de glanzende horlogeketting aan zijn vest, zijn hoofd diep eroverheengebogen. Een schoonmaakster was aan het bezemen, aar er viel niets te bezemen.

Uit en soort nieuwsgierigheid plukte ik even aan het hoofddoekje dat haar hele gezicht overschaduwde. Nu pas kon ik haar zien. Het was een Jodinnetje dat ik ooit had gekend. Ze had een vol wit gezicht en smalle donkere ogen. Nu ik haar naar me zag lachen, tussen de vodden vandaan die haar tot een oude vrouw maakten, zei ik: ‘Je bent hier aan het komediespelen, vermoed ik?’”

Meer van dit huiveringwekkend onderbuiks rommelende proza lezen? Koop het boek, leg het op je nachtkastje en lees elke avond een fragment of verhaal. Onrustige dromen zijn niet uitgesloten.

Ook verschenen op Nico’s recensies en Tiktok

Boeken van deze Auteur:

In het labyrint

De gedaanteverwisseling en andere verhalen

Brief aan mijn vader