Joods worden is ook lid worden van het Joodse volk
[Recensie] De bundel Joods worden in Nederland bestaat uit drie hoofddelen: een deel waarin het joods zijn en joods worden (gioer) beschreven wordt (I), een deel interviews met mensen die joods geworden zijn (II) en een deel over het proces van joods worden (III). De bundel wordt afgesloten met een lijst van gebruikte Hebreeuwse termen en de contactgegevens van verschillende Joodse organisaties die gioer verzorgen.
Centraal in de bundel staat de vraag: “Hoe word je Joods in Nederland?” Om deze vraag te beantwoorden wordt in het eerste deel eerst beschrijven wat gioer is, namelijk het formeel overgaan tot het Jodendom en het proces dat daartoe leidt. Joods worden is niet alleen het aannemen van een andere religie, het is ook het toetreden tot een volk. Het hele proces kent toelatingscriteria, die bij de ene stroming strikter zijn dan bij de andere. Alleen wanneer iemand diep van binnen voelt dat dit zijn of haar weg is , is überhaupt toetreding mogelijk.
De bundel geeft hiernaast ook inzicht in het gioer-proces door de eeuwen heen om daarna in te zoomen op de situatie nu. De verschillende joodse stromingen komen aan bod en de Joodse status en identiteit worden besproken.
In het tweede deel volgen dan achttien indrukwekkende persoonlijke verhalen van mensen die openhartig vertellen over hun eigen zoektocht naar de kern van hun verlangen, de manier waarop ze contact hebben gelegd met de Joodse stroming waarbij ze gioer hebben gedaan, de manier waarop ze daarin begeleid zijn en het uiteindelijke gioer-proces dat ze hebben doorlopen. Stuk voor stuk juweeltjes van verhalen die mensen die deze weg overwegen of willen gaan sprongen vooruit kan helpen op de vaak zo moeizame weg.
Uit de interviews blijkt dat mensen die tot het Jodendom zijn overgegaan dit vaak niet voelden als een vrije keuze, maar als een innerlijke noodzaak. Sommigen hebben zich hun hele leven al Joods gevoeld. Sommigen voelden zich altijd verdwaald of misplaatst totdat zij bij het Jodendom uitkwamen. Sommigen hebben zich hun hele leven al in Jodendom verdiept. Sommigen hadden spirituele ervaringen die hen bij het Jodendom brachten. Sommigen wilden hun kinderen Joods kunnen opvoeden. Voor de meerderheid was de overgang tot het Jodendom een bevestiging van wat ze al waren, en niet een transformatie naar een andere identiteit. Maar iemand kan zich nog zo Joods voelen, daarmee is hij nog niet formeel Joods.
Je zou je kunnen afvragen waarom daar nu een heel boek voor nodig is. Kun je die informatie niet gewoon op internet vinden? Nou nee. Van oudsher is het Jodendom niet gericht op het bekeren van anderen. Het hanteert zelfs een ontmoedigingsbeleid. Wil je dat toch, dan is het nog niet gemakkelijk om de informatie over zo’n bekering (gioer) te vinden of te verkrijgen, afhankelijk van de stroming waar de interesse naar uitgaat. Rabbijn Nathans beschrijft daarom in het derde deel het gioer-traject, geeft adviezen betreffende de eigen instelling ten aanzien van het gioer-traject, beschrijft wat het proces van Joods worden helpt en belemmert en stelt ten slotte de vraag of er een Jodendom denkbaar is dat zich meer openstelt voor geriem (mensen die tot het Jodendom willen toetreden).
Joods worden in Nederland is een bijzonder behulpzame bundel voor mensen die het toetreden tot het Jodendom overwegen of daar al meerdere pogingen toe ondernomen hebben maar tot nu toe op de ontmoedigende houding van veel Joodse stromingen gestuit zijn. Voor hen helpt de bundel deze houding te begrijpen en er zich toe te verhouden.
De auteur
Rabbijn Hannah Nathans deed haar professional doctorate-onderzoek naar Joods worden in Nederland. Zij was rabbijn van de progressief-Joodse gemeente Beit ha-Chidush (Huis van Vernieuwing) in Amsterdam. Nu is zij rabbijn van de Reconstructionistische Open Joodse Gemeente Klal Yisrael in Delft. Voor beide gemeenten ontwikkelde zij een gioer-opleiding. Recent werd zij Doctor of Ministry (D.Min) in Jewish Spirituality, met haar onderzoek naar aard en proces van gioer. Eerder schreef zij Adviseren als tweede beroep, het standaardwerk Werken met de enneagram, en Typisch ik, typisch jij, bij de KRO Enneagram Filmserie. Met dit boek wordt joods worden in Nederland voor het eerst zo uitgebreid belicht.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De leesclub van Alles
