"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De hond die overstak

Vrijdag, 21 augustus, 2020

Geschreven door: Jaap Krol
Artikel door: Nico Voskamp

Kleine ongepolijste tragedies

[Recensie] Jaap Krol heeft geen hobby’s. Wel schrijft hij verhalen, columns en recensies in verschillende periodieken en is hij tentoonstellingsredacteur. Tien door hem geschreven verhalen zijn gebundeld in een uitgave van De Kleine Uil in een afgetraind boekwerkje.  

Goodbye, goodbye! is het eerste verhaal en dat is meteen het beste. Dat wil niet zeggen dat de andere slecht zijn, maar gewoon eh… minder dan deze. Het verhaal is sterk gecondenseerd, beslaat slechts vier bladzijden, dat zouden meer schrijvers moeten doen. Krol verstaat de kunst van het onderhuids vertellen. Hij zet dit verhaal neer zonder grote kunstgrepen, woorden of daden, in simpele scènes, plaatsvindend op een klein oppervlak en in een korte tijd. Enorme scheldpartijen komen ook zijn tekstverwerker niet uit. En toch dondert en bliksemt het dat het een aard heeft. Watskeburt?

Pa gaat dochter en vriendin met hun niet onaanzienlijke hoeveelheid bagage, wegbrengen. De dames gaan op een eiland vakantie vieren. Tot zover alles rustig aan het front. Pa rijdt de auto voor: de kleinste auto van de twee die hij en zijn vrouw bezitten. Hij heeft gezegd dat zij de grote maar moet nemen en dat heeft ze gedaan omdat het haar niet interesseert in welke auto ze rijdt. Dit op het oog onnozele feit is de bom onder het verhaal. De dochters hebben namelijk zoveel bagage dat die met geen mogelijkheid in de kleine auto past. En papa had het kunnen weten, erger nog: hij wist het.

Pf

Maar vader voelt de levensjaren op zijn schouders drukken. Zijn dochter en haar vriendin zijn hem ontgroeid. Het lijkt wel of hij er simpelweg niet meer toe doet. O nee? Dat zullen we nog weleens zien.

“De meisjes stonden langs de oprit en typten driftig hun urgente berichten. Langzaam reed hij achteruit, beseffend dat achteruitrijden ooit een kwestie was van éérst de oprit vrijmaken van driewielers en stepjes, daarna de kinderen wegsturen. Nu keek zijn dochter even op, met een blik van jij-maakt-me-niets, waarna hij de koffers, plunjezak, stoelen, slaapzakken en hangmat langzaam passeerde.”

Dat dit niet goed afloopt, is te evident om hier verder te benadrukken, maar een mooi beeld van ouder slash overbodiger worden is dit zeker.

De andere verhalen zijn anders van aard. Sommige maken de indruk in één sessie op papier geslingerd en zonder verdere redactie in dit boek doorgedrukt te zijn. Ze doen wat gehaast aan, overhaast wellicht, en maken niet dezelfde solide indruk als een beter geslaagd verhaal als Het bezoek van de burgemeester.

Hierin volgen we een burgemeester die bezoekjes aflegt maar eigenlijk op het gemeentehuis zou moeten zijn. Voortdurend wordt hij gebeld. Als hij eindelijk opneemt blijkt dat de gemeentesecretaris te zijn, die ten eerste wil weten waar hij nondeju is terwijl hij op het gemeentehuis verwacht wordt, en ten tweede de kwestie van de tankpas wil bespreken. Lang verhaal kort: er is een verdenking gaande. En de burgemeester heeft geen blanco geweten. Het titelverhaal van de overstekende hond laten we bij wijze van uitzondering onbesproken. Zo kan de lezer het oordeel over genoemde hond geheel zelf vormen, en daarna zonder twijfel doorpakken met de rest van deze wranggrappige bundel.

Ook verschenen op Nico’s recensies

De hond die overstak