"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Koffiebars en carabinieri

Zaterdag, 7 januari, 2023

Geschreven door: Miriam Bunnik
Artikel door: Mieke Schepens

Een ander boek over Italië

[Recensie] Wat meteen opvalt bij het lezen van dit persoonlijk verslag over het leven in Italië is dat zowel het voorwoord, als de vierentwintig hoofdstukken en het nawoord beginnen met een quote. Dat zijn geen willekeurige quotes over Italië, de inwoners of de geschiedenis van dit land, maar ze hebben stuk voor stuk betrekking op de titel van dat betreffende deel van het boek. Deze quotes zijn gehaald uit het werk van onder andere een Italiaanse beroemdheden, een schrijver, een filoloog, een actrice, een filosoof, een politicus, een singer-songwriter, een industrieel, een popband, een toneelschrijver, een partizaan, een uitgever, een filmregisseur en een zanger.

Banksy
Bovendien lees je quotes van Winston Churchill, Bertus Aafjes, Frans van Dooren en Hans Teeuwen; ze hebben allemaal op de een of andere manier een band met Italië. De quote van Banksy is toepasselijk op graffiti op de muren in Genua Nervi. Alleen al deze quotes zijn likkebaardend lekker; je zwerft door de tijd en bovendien over de wereld, maar alles heeft met Italië te maken. Het is smullen: woord voor woord.

De fascinatie maar ook de frustratie van de auteur; hierover meer in het voorwoord. Italië is niet alleen een land om bij weg te dromen maar ook het land van de maffia, corruptie en politieke chaos. Daarom is dit boek niet alleen een ode aan Italië geworden, maar vooral een mooie kans voor de lezers om het werkelijke Italië te leren kennen. 

Zoals de auteur, Miriam Bunnik, zelf aangeeft: 

Foodlog

“Italië is alles. Nel bene e nel male (vert.: in voor- en tegenspoed).”

Ik heb persoonlijk nooit zo gelet op het verschil tussen politie en carabinieri, maar heb nu begrepen dat laatstgenoemden dichter bij de mensen staan en ook in iedere plaats een bureau hebben.

Je leest in een hoofdstuk over Rome uitgebreid over Maria, de moeder aller moeders. Veel wordt duidelijk tijdens een gesprek met iemand die lesgeeft aan het Marianum, een school van de katholieke kerk die zich voornamelijk bezighoudt met mariologie, de leer rond Maria. Hij is marioloog. Wat je al niet opsteekt van dit boek!

“Maria, oftewel de Madonna – van het Italiaanse ma donna, mijn vrouw – en in het Nederlands ook wel aangeduid als Onze-Lieve-Vrouwe bleek een veel toegankelijker weg naar God dan haar zoon was. De Nederlandse schrijfster Rosita Steenbeek, die al dertig jaar in Italië woont, zei eens in een interview dat haar kijk op Maria is veranderd sinds ze in Italië woont. Ineens begreep ze waarom katholieken zich graag tot haar richten, omdat de moederfiguur nog ontbrak in een familie met een vader en een zoon. Veel gelovigen kunnen zich makkelijker identificeren met de moederfiguur Maria dan met Jezus.”

In het nawoord lezen we over hoe de kennis van de taal en de cultuur, de auteur de kans gaven om door middel van gesprekken met diverse Italianen (die ook in het dankwoord met naam genoemd worden) meer te leren over Italië en haar inwoners, dan ze kwijt kon in deze verhalen. Door dit gegeven stijgt bij mij de hoop dat er binnenkort een volgend werk over Italië zal verschijnen.

Koffiebars en carabinieri neemt je niet alleen mee op reis door het land en de tijd, maar laat je tegelijkertijd smachten naar de dag dat je (opnieuw) kunt vertrekken naar Italië, voor korte of langere tijd. 

Er is door de auteur in Italië enorm veel onderzoek gedaan, ook door gesprekken met gewone mensen; dat was tijdrovend en we mogen ons gelukkig prijzen dat ze deze resultaten met de lezers heeft willen delen in de vorm van dit boek.

Fijn dat het boek een goede bibliografie bevat. Koffiebars en carabinieri is een zowel leerzaam als humoristisch boek over Italië. Mijn liefde voor dit land en haar bewoners is nu nog meer gegroeid. Ik heb werkelijk genoten van Koffiebars en carabinieri: het is een juweeltje. Grazie!

Eerder verschenen op Graag Gelezen