"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Koreaoorlog

Woensdag, 19 augustus, 2020

Geschreven door: Anne Doedens, Liek Mulder
Artikel door: Henk Slechte

Bitter lijden en atoomdreiging

[Recensie] Tussen 1950 en 1953 woedde tussen Noord- en Zuid-Korea de enige oorlog die onder auspiciën van de Verenigde Naties is gevoerd. Deze Koreaoorlog, zoals auteurs Doedens en Mulder hem noemen, was het gevolg van de bezetting na de Tweede Wereldoorlog van het in 1910 door verliezer Japan geannexeerde Koreaanse ‘keizerrijk’. De Sovjet-Unie bezette het noorden en de Verenigde Staten het zuiden. De Koude Oorlog maakte van het noorden een communistische en van het zuiden een (relatief ) democratische staat. De westerse wereld vreesde dat die Koude Oorlog een warme oorlog en wellicht zelfs een atoomoorlog zou worden, toen Noord-Korea in 1950 Zuid-Korea binnenviel. Er volgde een genadeloze strijd van drie jaar tussen de twee Korea’s. Omdat de Sovjet-Unie en China Noord-Korea steunden, kozen de Verenigde Naties de kant van Zuid-Korea, en stuurden VN-staten troepen naar Zuid-Korea. Uit Nederland gingen 4748 militairen naar Korea, van wie er 2980 meevochten. Van hen sneuvelden er 121, onder wie commandant M.P.A. den Ouden, die postuum de Militaire Willemsorde kreeg. In de epiloog stellen de auteurs dat deze oorlog ten onrechte het epitheton ‘vergeten’ kreeg: de Koreanen zijn die zeker niet vergeten maar de oorlog heeft ook nog steeds internationale confrontaties tot gevolg.

Het boek verschijnt in de serie Oorlogsdossiers. Dat Noord-Korea volop in de mondiale politieke aandacht staat, maakt dit dossier extra interessant; het draagt informatie aan om de actualiteit te begrijpen. Zoals gebruikelijk noemen de auteurs een aantal ‘lieux de mémoire’ die ook voor de Nederlandse lezer goed bereikbaar zijn.

De kracht van de delen van deze reeks is dat ze een serieuze historische context geven. Zo ook ditmaal. Schipbreukelingen van VOC-schepen waren in de 17de eeuw de eerste westerse bezoekers. De Koreaanse vorstendommen waren eeuwenlang een speelbal tussen China en Japan. Zij sloten in 1895 een vredesverdrag, waarbij Korea (dat zich vanaf 1897 een keizerrijk noemde) feitelijk een vazalstaat werd van Japan. Daarna leidden oorlogen in de vroege 20ste eeuw eerst tot het protectoraat van Korea door Japan, en later zelfs tot de annexatie. Beide keizers noemden die in een verdragstekst “bevorderlijk voor de vrede in het Verre Oosten”…

Boekenkrant

Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine