Volop actie en spanning in de kop van Noord-Holland
Peter Delpeut is bekend van zijn fietsavonturen in de Verenigde Staten. In Kleine filosofie van het fietsen maakt hij met zijn vriendin Céline een fietstocht van Disneyland (Florida) tot Los Vegas. Hij heeft veel aandacht voor de eindeloze wegen, het afzien geeft voldoening. Hij waardeert het om in het landschap opgenomen te zijn, de fiets heeft in dat opzicht een grote meerwaarde boven de auto.
Kruisverhoor begint ook met een man op een fiets. Ditmaal niet in de Amerikaanse hitte, maar in de winterkou van Den Helder. Rechercheur Martin Jansen stapt op zijn mountainbike nadat hij van agente Esther het verzoek heeft gekregen haar bij te staan met een zaak. Het is Eerste Kerstdag. Op weg naar haar toe blesseert hij tijdens een val zijn heup. Het hele boek door houdt hij daar last van
Hij treft Esther aan in haar dienstauto, van waar ze een stel kassen in de gaten houdt. Er heeft zich daar een misdrijf afgespeeld waarbij twee baby’s betrokken waren. De een is overleden, de ander is spoorloos verdwenen. Martin ruikt bij Esther een enorme drankkegel. Wat bezielt haar om zich tijdens haar werk te bedrinken?
‘Het hoe en waarom kreeg hij zo snel niet op een rijtje. Hij wist ook niet of hij dat überhaupt wel wilde. Daar moest je heel precies in zijn, had hij zich ooit voorgenomen – tussen wat je wel en niet wist, daar lag de smalle bandbreedte van een rustig leven.’
Een van de verdachten van het misdrijf, het meisje Veenstra, zit vast in de cel. Tijdens de afwikkeling van de zaak moet Martin vaak denken aan zijn tien jaar jongere ex-vriendin Kirstin, ook al een wielrenster, maar dan op de baan. Vier jaar geleden was ze op vakantie in Italië plotseling verdwenen. Martin wordt geplaagd door herinneringen aan haar: Kirstin en het meisje Veenstra lijken op elkaar, zowel qua uiterlijk als karakter. Ze zijn stuurs en tegelijk verlegen. Martin, die vanwege verdenking van moord op Kirstin overgeplaatst is naar Den Helder, naar de rand van Nederland, verhoort het meisje Veenstra en probeert een band met haar te krijgen.
Peter Delpeut haalt nogal wat overhoop in Kruisverhoor, een literaire thriller die zich in een week tijd aan het einde van het jaar afspeelt. Behalve bij de verdwenen Kirstin en het meisje Veenstra, zijn zijn gedachten bij zijn moeder die in een verpleeghuis in Amsterdam-Noord op sterven ligt. Af en toe gaat hij bij haar langs, maar veel geduld voor haar heeft hij niet. Het verhaal kent volop actie en spanning, bijvoorbeeld als er, op de dag dat hij met Esther bij de kassen is, iets verderop een auto het Noord-Hollands Kanaal in rijdt. Als Martin later gaat kijken, denkt hij een baby te zien en hij springt in het ijskoude water. Maar wat hij eruit haalt blijkt een pop te zijn.
Kruisverhoor is vlot geschreven en het taalgebruik is verzorgd. Delpeut probeert zo veel mogelijk de clichés te vermijden, zoals tijdens een gesprek tussen Martin en Esther:
‘Hij gooide een bal in de lucht die niet kon vallen, die eindeloos traag daalde, maar nooit de grond zou raken.’
De dialogen zijn sterk en nooit voorspelbaar. Vraag en antwoord sluiten vaak niet op elkaar aan, en dat levert een zekere spanning op. De sfeer is er een van ongemak. Zijn heup blijft Martin bij alle ontwikkelingen parten spelen. Samen met de kou en de sneeuw en de desolate sfeer in de haven van Den Helder zorgt dat ervoor dat je je steeds bewust bent van zintuiglijke ervaringen. Delpeut weet de verschillende draadjes mooi met elkaar te verbinden. Een aanrader voor wie graag een échte literaire thriller leest.
—
Eerder verschenen op Recensieweb
