Vrouwen in de vroege Middeleeuwen
[Recensie] Ondanks hun ondergeschikte positie hadden vrouwen in de vroege Middeleeuwen best wat in de melk te brokkelen. De vrouw was de hoedster van de sleutelbos en dientengevolge van alles wat er in en om het huis gebeurde. Vrouwen staken de handen uit de mouwen. Zij runden de veestapel en hielden zich bezig met textielproductie. De partnerkeuze was in principe vrij, maar in adellijke kringen werden meisjes meestal uitgehuwelijkt. Monogame huwelijken waren de norm. Toch hadden edellieden dikwijls concubines om het leven te veraangenamen. Vrouwen waren er om te baren en dat was risicovol. Gelukkig kende men rituelen en foefjes met kruiden om de bevalling te vergemakkelijken…
Uit andere boeken van Luit van der Tuuk weten we dat hij een goed verhaal kan neerzetten. Zijn onderwerpen hebben vaak te maken met IJslandse sagen, Vikingschatten en de confrontatie tussen de Germaanse en de Frankische cultuur. Ook in dit boek over de positie van de vroegmiddeleeuwse vrouw weet hij zijn voorbeelden weer uiterst leesbaar aan elkaar te smeden. Soms in soepele vergelijkingen met onze eigen tijd. En altijd in relatie tot wat uit de bronnen bekend is. Zo gaat hij in op de rol van enkele vroegmiddeleeuwse ‘powervrouwen’ en signaleert hij twee bescheiden feministische golven, waarin vrouwen wél op de voorgrond traden. Zulke dames stonden hun mannetje en beschikten over macht, kennis en creativiteit.
De Gregoriaanse kerkhervorming in de 11de eeuw leidde tot een negatiever vrouwbeeld. De meeste geestelijken hadden immers niet zoveel met vrouwen. Natuurlijk bleven er heilige vrouwen wier gedrag anderen moest inspireren. Andere verhalen lieten juist zien welk vrouwelijk gedrag niet door de beugel kon.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
