Een ijzingwekkend verhaal dat gepaard gaat met ontroerende gedichten
Schaamte
Schaamte aan hen
die van jonge mensen
ongewilde moordenaars maken
die aan hun plichten
als waardige machthebbers
met volle verstand verzaken
Schaamte aan hen …
[Recensie] Heden
August Vermeersch is samen met zijn echtgenote een cursus ‘Internet voor senioren’ aan het volgen. Beiden hebben ze de leeftijd van negenentachtig jaar bereikt en hun kleinzonen vinden het fantastisch dat ze dit doen. Echter, opa wil maar één ding en dat is dingen en mensen opzoeken die WOI hebben meegemaakt. En daar heeft opa August zo zijn redenen voor. Hij begint te vertellen over die periode en in het bijzonder over zijn vader Victor; Lukas luistert heel geboeid hoe zijn overgrootvader Victor een oorlogsheld was. Als August een kistje bovenhaalt met een dagboek erin van Victor wil Lukas die heel graag lezen. Opa wil dat zijn kleinzoon dit leest zodat hij kan beseffen hoe het leven toen was. Zodoende begint Lukas het verhaal van zijn overgrootvader te lezen ….
Verleden
Anno 1913: De familie Vermeersch woont in Sint-Amands, een heel landelijk dorp in Klein-Brabant. Frederik, de oudste zoon, is achttien jaar en heeft zijn legerdienst beëindigd. Nu vertrekt hij naar Gent om voor arts te studeren. Victor is veertien jaar en kijkt enorm op naar zijn broer en hij zal hem hard missen. Dit is een gelukkig gezin met meer dan voldoende financiële middelen om een goed leven te leiden en ze mogen absoluut niet klagen. Frederik en Victor zijn daardoor gezegend dat ze naar school kunnen gaan en kunnen verder studeren. Eind juli komt Frederik onverwacht naar huis, Gent staat al in rep en roer en Duitsland kan elk moment België binnenvallen. Ook kunnen alle soldaten opgeroepen worden om hun land te dienen. Frederik, als oudste, wordt meteen naar West-Vlaanderen gestuurd en meer bepaald naar De Westhoek. Omwille van Victor ’s leeftijd blijft hij gespaard en moet hij het leger niet in.
Anno 1916: Victor wordt, op zeventienjarige leeftijd, van een veld geplukt door officieren die het land doorkruisen om jongens en mannen te vinden en hen te laten opdraven als kanonnenvlees. Plots speelt leeftijd geen verschil meer. Het wordt een ware hel in de loopgraven: niet alleen de gevechten zijn erg, maar er heerst ook een overheersende stank van rottende lijken, beesten, afval. Het is een ware horror, niets telt nog mee behalve overleven. Victor overleeft deze veldslag maar hoe zal hij uit deze oorlog komen? En hoe gaat zijn toekomst eruit zien?
November is een maand waarin we de doden herdenken. Deze maand stond ook in het teken van de Eerste Wereldoorlog, het is exact 100 jaar geleden. Vooral in de Westhoek vonden vele herdenkingen plaats. Ook voor deze gedachtenis hebben beide auteurs hun creatieve brein gebundeld en hieruit is dit mooie boek ontstaan.
Dit is een verhaal van vier generaties van de familie Vermeersch. Het verhaal begint in het heden en de auteur neemt ons mee naar 1913 waar het leven van Victor wordt verteld. Vanuit Victor‘s perspectief wordt het verhaal van WOI verteld. Het blijft niet alleen bij WOI maar het relaas strekt zich ook uit tot WOII. Sandra J. Paul heeft dit bewust doorgetrokken omdat in WOII er andere dingen aan bod kwamen dan in De Grote Oorlog. Alhoewel dit verhaal fictief is, heeft zij veel informatie gevonden over waargebeurde feiten tijdens deze twee donkere periodes uit onze geschiedenis.
Dit verhaal is echt pakkend en de auteur schuwt niet om er harde feiten in te verwerken. Goed dat ze dit gedaan heeft zodat elke lezer zich bewust kan worden dat er in die periode geen menslievendheid bestond in de loopgraven. Het blijft maar duren, het is meedogenloos en wat voor nut heeft het eigenlijk? Het was een ware hel op aarde en dat heeft ze heel goed beschreven! Ik blijf het herhalen: boeken zoals deze zouden verplichte schoolkost moeten zijn. Jongeren moeten weten hoe gruwelijk de oorlog was en hoe hun voorouders gestreden hebben om ons een toekomst te bieden! Zulke dingen mogen nooit meer vergeten worden!
Dit boek bestaat uit twaalf hoofdstukken en bij elk hoofdstuk is er een gedicht vooraf geschreven door Marc Geyens. Elk gedicht weerspiegelt het tijdsbeeld waarin het hoofdstuk zich afspeelt. In totaal staan er 39 gedichten in, die een voor een pakkend en prachtig zijn. Na zijn laatste bezoek aan Ieper heeft de auteur al zijn gedachten op papier gezet wat resulteert in deze aangrijpende gedichten. Ik heb twee gedichten in mijn recensie verwerkt die sprekend zijn voor dit boek.
Wat tof om te lezen was, was ook de regio waar de familie Vermeersch woonde. Ik ben namelijk een streekgenoot van Sandra en voor mij was het dan ook boeiend om te lezen wat er zich allemaal heeft afgespeeld. Boeken zoals deze blijven heftig maar ook dit verhaal heb ik in een ruk uitgelezen. Het is ook voor alle leeftijden geschikt en een mustread omdat het zo’n sterk verhaal is. Samengevat is het een ijzingwekkend verhaal dat gepaard gaat met ontroerende gedichten. 5 sterren!
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
