Wouter van Wingerden doet iets met taal
De waarheid achter 50 taalkwesties
[Recensie] Om dit boekje te schrijven heeft de auteur zich voorbereid door middel van een enquête waarin hij bijna 17.000 mensen heeft gevraagd wat ze vinden van vele lastige taalkwesties. Het laat zien dat taal steeds aan verandering onderhevig is en dat houdt een taal juist heel levendig. Wie in een oud stadsdeel loopt en omhoog kijkt naar de gevelspreuken, ziet meteen dat onze taal door de eeuwen heen ook is veranderd. Zelfs in de tijd dat onze grootouders schreven en lazen werden er bepaalde woorden anders geschreven. Denk hierbij aan het woord zoo in plaats van zo. Zelfs kortgeleden nog werden we geconfronteerd met de pannenkoek terwijl we vroeger gewoon een pannekoek aten.
De meeste mensen hebben hun schrijftaal op school geleerd en de regeltjes zijn er door de leerkracht zo ‘ingehamerd’ dat we het merendeel blijven onthouden. Wanneer er nieuwe taalregels worden geïntroduceerd blijkt het soms lastig om je dit eigen te maken. Het is vaak pijnlijk om door iemand verbeterd te worden, wanneer je stellig denkt te weten dat je iets op de juiste manier hebt geschreven.
De Nederlandse taal is onderhevig aan de invloed van andere talen. Nu is dat voornamelijk het Engels. Het is zelfs zo dat de meeste woorden in het woordenboek leenwoorden of leenvertalingen zijn. Er is een duidelijk verschil tussen schrijf- en spreektaal. Een boek kan heel mooie poëtische zinnen bevatten die prachtig zijn om te lezen, maar overdreven over kunnen komen wanneer je ze op die manier gaat uitspreken in een gezelschap.
Talregels
In Maar zo heb ik het geleerd worden in zeven hoofdstukken, die ingeleid worden met een verklarend stukje tekst, vijftig taalregels op een glasheldere manier besproken. Elke taalkwestie illustreerd Wouter van Wingerden met de uitslag van de enquête, wat de experts ervan vinden, hoe het precies zit én wat je zou moeten onthouden.
Enkele voorbeelden die uit de doeken worden gedaan zijn:
– je kan of je kunt?
– hen of hun?
– veel wegen of zwaar wegen?
– een miljoen mensen is of zijn?
– gelijk of meteen?
– handvaten of handvatten?
– doordat of omdat?
Dit boekje laat de taalmist op een heldere manier verdwijnen bij een ieder die liefde heeft voor taal. Door de overzichtelijke inhoudsopgave is het ‘probleem’ waar je tegenaan loopt snel en eenvoudig even na te lezen. Maar zo heb ik het geleerd is een bijzonder toegankelijk en leerzaam boek om de puntjes op de I te leren zetten en foutjes te leren zien en vermijden. Een boekje dat je altijd bij de hand kunt hebben. (Ehhhh….of is het kan?) Een eyeopener voor de taalliefhebber. Er zijn een aantal extra hoofdstukken te downloaden via de link die in het boekje te vinden is.
Over de auteur
Wouter van Wingerden (1977) is neerlandicus en is (mede-)auteur van diverse taalboeken en zit in de Commissie Spelling. Deze commissie doet voorstellen over de officiële spelling van Nederlandse woorden die worden opgenomen in het Groene Boekje.
Zoals hij zelf zegt: hij doet ‘iets met taal’. Hij schreef columns voor NU.nl, is werkzaam geweest bij het Meertens Instituut en bij het Genootschap Onze Taal was hij taaladviseur. Hij een wekelijkse taalrubriek op NPO Radio (Omroep Max).
—
Eerder verschenen op Met de neus in de boeken
