Wanneer de realiteit de fictie inhaalt
[Recensie] De relatie tussen Rusland en het Westen bevindt zich op een dieptepunt wanneer NAVO-piloten Ylva Nordahl en John Evans tijdens een oefening achtervolgd worden door een Russische piloot. Wat volgt is een gevaarlijk kat-en-muisspel tussen beide straaljagers. Als de F-16 van de NAVO-piloten botst met de Russische jager, crashen ze op het Russisch grondgebied. Dit verergert de toestand tussen de twee machtsblokken explosief, waarbij beide partijen elkaar beschuldigen van een oorlogsdaad. Intussen bevinden Ylva en John zich in een penibele situatie. Ze moeten te voet door de ijzige Siberische toendra terug naar Noorwegen, en zo snel mogelijk willen ze een oorlog voorkomen.
Met Mayday heeft de Noorse Grethe Bøe een razend spannende en extreem actuele thriller neergezet. Het is hierbij haar thrillerdebuut. Bøe heeft wel al ruim twintig jaar ervaring als schrijver en regisseur van films en tv-series. Eind dit jaar beginnen de opnames voor de verfilming van Mayday.
Het verhaal begint met een proloog over een van de gecrashte piloten, Ylva, dat een blik werpt op wat we verder in het verhaal mogen verwachten. De spanning is meteen aanwezig, de sfeer is gezet, en je wil als lezer weten hoe het zal aflopen. Daarna keren we een week terug in de tijd, waar alles begint. De spanning wordt vanaf dan gestaag opgebouwd en blijft gedurende het hele verhaal voelbaar aanwezig.
De plot is grondig uitgewerkt, met daarbij veel aandacht voor de verschillende verhaallijnen. Het frequent afwisselen hierin zorgt voor de nodige cliffhangers op het einde van een hoofdstuk, alsook voor een wissel in perspectief. Zo volg je de ijzige overlevingstocht van Ylva en Evans, waarbij ze in extreme omstandigheden zo snel mogelijk uit Rusland moeten geraken. Het feit dat ze de landsgrens met hun F-16 hebben overschreden, leidt dan weer tot een geopolitiek steekspel tussen de Russische president en de NAVO. Deze verhaallijn laat daarbij zien hoe de situatie steeds verder escaleert, met een derde wereldoorlog als reële mogelijkheid. Daarnaast kom je tussendoor ook meer te weten over de band die Ylva had met haar overleden vader, die zelf een bekende militair was.
Een sterk punt van Mayday is de uitdieping van de hoofdpersonages. Hun karakters zijn sterk en verschillend, en goed herkenbaar. Ook hun onderlinge dialogen zijn van hoog niveau. Dit alles maakt dat je als lezer kunt meeleven met hen. De realistische weergave van bepaalde gebeurtenissen helpt hier ook aan bij. Want actueel is het verhaal wel, met de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Dat maakt het lezen van dit boek zelfs wat beangstigend. Zo is de herkenbaarheid van de Russische president heel duidelijk, al wordt hij niet bij naam genoemd. Zo komt het verhaal echt over, en akelig dichtbij. Met het gekende sneeuwbaleffect als aanleiding en escalatie van de situatie. En de kracht van de media en fake news.
Grethe Bøe heeft een meeslepende en beeldende schrijfstijl. Je merkt aan alles dat ze veel ervaring heeft met het schrijven van filmscripts, want het boek leest als een vloeiend geheel. Je ziet daarbij als het ware het hele verhaal voor je ogen passeren. Dat er een film van op komst is, mag dan ook geen verrassing zijn. De auteur heeft daarnaast oog voor detail, en weet dit tot het juiste niveau uit te werken. Alle informatie komt goed tot zijn recht, en zelfs het kleinste detail heeft zijn plaats in het geheel.
Mayday is een zeer sterk debuut dat nog extra in de verf wordt gezet door het huidige politieke klimaat. Maar ook zonder dit laatste is het een verhaal dat zeker zijn plekje verdient tussen de andere politieke en actiethrillers. Mayday bezorgt je letterlijk koude rillingen, en krijgt dan ook 4,5 ijskristallen.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
