Verhalende beelden
[Recensie] “Wat zie je hier?” “Waarom kijkt deze vrouw zo verdrietig, denk je?” “Wie denk je dat de koning is?” Het is een greep uit de vragen die kunsthandelaar Maria-Christina Sayn-Wittgenstein Nottebohm voorstelt om aan je kinderen te stellen, de volgende keer als je ze door een museum sleept. Want kinderen hebben in eerste instantie (nog) weinig interesse in -ismen, composities en technieken. Schilderijen – figuratieve schilderijen althans – beelden verhalen af, opgebouwd uit details waar je als volwassene gauw overheen kijkt: een verscheurde brief, twee op de achtergrond keuvelende boeren, of een geniepige handdruk.
In Meesterlijk! Zo kijk je met kinderen naar kunst zet zij 50 kunstwerken op een rij, en nodigt kinderen (en hun volwassen ouders) uit om te bekijken wat er allemaal op gebeurt, en vooral ook waarom. Bekende meesterwerken als Munchs De Schreeuw en Van Goghs Zelfportret met verbonden oor en pijp passeren de revue. Maar ook minder bekende meesterwerken als het hilarische Laying Down the Law van Landseer of Ingres’ portret van barones Betty de Rothschild – wier schoonheid slechts geëvenaard wordt door haar prachtige jurk – krijgen de aandacht die ze verdienen. De schilderijen zijn thematisch geordend in categorieën als ‘Dieren’, ‘Markante gezichten’ en ‘Mythes en magie’. Een goede keus, want anders dan een chronologische of op stijl gebaseerde ordening, houdt dat de focus op de inhoud van de schilderijen.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden – en over de meesterwerken die Sayn-Wittgenstein Nottebohm selecteerde valt waarschijnlijk nog veel meer te zeggen. Toch bieden haar vlot geschreven begeleidende teksten een welkome aanvulling op de prachtige afbeeldingen. Haar schetsen van de verhalen achter de schilderijen, de uitweidingen over schildertechnieken en vooral haar herhaaldelijke uitnodigingen schilderijen op bepaalde details af te speuren maken elk schilderij tot een avontuur. Wat denk jij dat er in de brief staat op Vermeers Dame en dienstbode?
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
