De rol van de vrouw in de prehistorie
[Recensie] Wat weten we over de rol van de vrouw in de prehistorie? “Tot voor kort werd de prehistorie altijd gepresenteerd als een masculien tijdperk. Vrouwen waren bange weerloze wezens die door machtige jagers werden beschermd. Dankzij de huidige generatie vrouwelijke archeologen begon dat beeld te kantelen.” Aldus de eerste alinea in Mevrouw Sapiens.
De auteurs zetten eerst uiteen dat er in verhalen over de préhistorie veel over mannen geschreven is. Dan beschrijven ze archeologische vondsten om aan te tonen dat de vrouw ook een rol heeft gespeeld. Naarmate er meer vrouwen zich bezig houden met archeologische vondsten gaat er ook meer belangstelling komen voor de vraag wat de rol is van de vrouw in de oertijden.
Vooral de vondst in Renancourt in 2014, toen Clément Paris en zijn team eerst brokken kalk opgroeven die later een vrouwenfiguur bleken voor te stellen, was een verrassing. De vondsten zijn nauwkeurig gedocumenteerd.
De belangstelling van de auteurs gaat verder dan alleen archeologische vondsten om de rol van mevrouw Sapiens, een mooie benaming, te beschrijven. Zij raadplegen veel deskundigen op andere disciplines, als bijvoorbeeld antropologen.
Michèle Julien wordt geciteerd: “De realiteit van de prehistorische vrouw is mijlenver verwijderd van het negentiende-eeuwse clichébeeld. Antropologisch onderzoek heeft aangetoond dat de vrouw in alle gemeenschappen van jager-verzamelaar een hele reeks taken had en dat ze zekere niet de hele dag passief thuiszat met een baby aan de borst, in afwachting van de jagers en hun buit.”
Zo worden er veel meer deskundigen geraadpleegd. Dat maakt dat het boek soms even weggelegd moet worden, omdat er veel informatie op jou als lezer afkomt. Zeker als je een lezer bent die dit boek heeft gepakt als belangstellende en nog niet zo heel erg thuis bent op dit gebied.
Daarentegen zijn er delen waarin het lezen van alle informatie ‘lekker’ wegleest. Het hoofdstuk “Sensualiteit en seksualiteit” is reuze interessant en goed leesbaar. Waarbij de vraag wordt gesteld: “Wat hebben onze voorouders gedaan om tot vruchtbare verbintenissen te komen, letterlijk en figuurlijk?” En de steeds terugkerende vraag wat is de rol van de vrouw daarin.
In Mevrouw Sapiens hebben de auteurs, achter in het boek – op de achterflap staan korte beschrijvingen van de drie auteurs – duidelijk gemaakt dat het beeld van de vrouw in de prehistorie genuanceerder bekeken moet worden. Het boek is redelijk goed te volgen voor belangstellenden. Dat wil niet zeggen dat het lezen ervan géén moeite kost. Zo worden bijvoorbeeld veel vondsten beschreven plus de vindplaatsen. Steeds stilstaan waar de vindplaats precies ligt, dan stokt het lezen even. Dus geen boek om achter elkaar te lezen zoals waarschijnlijk meer non-fictie boeken.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
