Een caleidoscopische ode aan moederfiguren
[Recensie] Herman van Veen, geboren in 1945 te Utrecht, is een duizendpoot. Met zijn theatervoorstellingen heeft hij jarenlang de hele wereld rondgereisd. Volgens zijn eigen website verschenen van zijn hand tot op de dag van vandaag meer dan honderdtachtig elpees en cd’s, zo’n vijfhonderd schilderijen en een tachtigtal boeken.
Zijn nieuwste boek toont een mooie serene stofomslag die een prachtige dieppaarse hardcover verbergt. Zoals de titel en de flaptekst aangeven is het een ode aan moeders. Moeders in alle soorten en maten: zijn eigen mama, oma en dochters. Zijn reservemoeders: twee tantes waar hij in de zomervakanties ging logeren. Maar ook moeder Maria, de vioolmoeder en huurmoeder.
“Een grap is een overwonnen traan.”
Via deze moeders wordt het levensverhaal verteld van Herre, zoals Herman eigenlijk heet. Je krijgt een beeld van het leven van hemzelf; van zijn verwekking door Schat en Lieverd via zijn jeugd tot aan zijn rol als opa. Via dit levensverhaal krijg je ook een blik op het leven van de jaren vijftig en zestig waarin iedere buurvrouw “tante” werd genoemd en Herman, als kind uit de grote stad, ieder jaar een geweldige zomervakantie van zes weken genoot bij zijn ome Henk en tante Klaasje in Meppel. Een oom die Van Veen heeft geëerd door de wees eend Alfred Jodocus Kwak een stiefvader te geven die Henk de Mol heet.
En tussen dat levensverhaal door stuitert het verhaal alle kanten op en springt Herman van de hak op de tak. Is dat vervelend? Nee, integendeel! Hij kan heel interessant en informatief vertellen over van alles en nog wat. Zoals de begrafenisrituelen van vroeger en waarom men toen zwart droeg. Zijn verhandeling over AI (Arificial Intelligence) laat je nadenken over dit onderwerp en het lukt hem om situaties met elkaar te verbinden.
Je wordt meegenomen in de hersenspinsels en zielenroerselen van Herre als hij zich bijvoorbeeld afvraagt wat voor soort hond hij zou zijn. Om dan via de chimpansees, of moet je zeggen chimensees, bij paus Johanna terecht te komen. In het begin is het verwarrend om na allemaal opsommingen een wetenswaardigheid tussen neus en lippen door verteld te krijgen om dan via een humoristische opmerking bij iemand uit te komen die hem lief is en gevormd heeft. Op het moment dat je eenmaal gewend bent aan deze, op het oog, chaotische schrijfstijl, is het geweldig om een inkijkje te krijgen in het creatieve brein van multitalent Herman van Veen. Maar bovenal is het een hartverwarmend boek vol liefde voor alle vrouwen, en een enkele man, in zijn leven die hem hebben gevormd en waarmee hij zich nog steeds verbonden voelt. Ik waardeer het boek met vier sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
