De betekenis van ware vriendschap
[Recensie] Gabrielle Zevin debuteerde in 2005 met de Young Adult roman Elsewhere, deze verscheen in 2006 in het Nederlands onder de titel Ergens. In 2011 kwamen Het was best een fijn leven en Vergeten waarom ik van je hou uit in het Nederlands. Daarna was het even stil en in 2014 zag De verzamelde werken van A.J. Fikry, boekhandelaar het licht en in 2022 is deze verfilmd. Op de universiteit van Harvard studeerde zij Engels en Amerikaanse literatuur. Zevin is behalve schrijver van romans ook een scenarioschrijver, en is van jongs af aan een gamer. Ze heeft zich uitgebreid verdiept in de gamecultuur en het gamedesign voor haar tiende roman; Morgen en Morgen en Morgen. Deze won in 2022 de Goodreads Choice Award voor beste fictie. Zevin is op het moment bezig met het scenario voor een speelfilm van dit boek.
Sam en Sadie
Morgen en morgen en morgen is opgedeeld in tien delen, waarbij de titel van elk deel slaat op de erna komende hoofdstukken. Sadie en Sam, twee eenzame tieners, die elkaar voor het eerst ontmoeten in een kinderziekenhuis. Ze krijgen een band door de games die ze spelen op de computer. Door een meningsverschil/ koppigheid zien ze elkaar jarenlang niet. Wanneer ze mekaar bij toeval tegen komen op een metrostation in Los Angeles geeft Sadie Sam een diskette met een door haar geschreven game. Dit is het begin van hun verdere leven in de game-industrie als gamedesigner. Samen met Sams kamergenoot Marx, als producent, starten ze een eigen bedrijf.
Nadenken
Het verhaal wordt door een alwetende verteller uiteengezet. Door de tijdwisselingen, midden in een hoofdstuk, tussen heden en verleden is geconcentreerd lezen een vereiste. De beschrijving van de manier waarop een game ontwikkeld en gespeeld wordt komt tot leven. Net als het scheppingsproces, de eenzaamheid en de stress van de kunstenaar die daarmee gepaard gaan als dingen niet lopen zoals de verwachting was. Met haar meeslepende schrijfstijl laat Zevin de lezer houden van en nadenken over de belangrijkste personages Sam en Sadie in het boek. Doorzettingsvermogen, trauma’s, creativiteit, ambities, verdriet en vriendschap zijn een aantal thema’s in de vertelling. Het laat lezers stilstaan bij gebeurtenissen in het leven en hun invloed daarvan op mensen.
“Geen enkel verlies is blijvend, want niets is blijvend, nooit”. (pag. 350)
Hier speelt niet alleen falen een grote rol, maar ook het zich niet goed kunnen uiten. In het verhaal zijn diverse verwijzingen naar games uit de jaren negentig en later, zoals het welbekende Donkey Kong bijvoorbeeld. Morgen en morgen en morgen neemt je mee naar een fictieve wereld waarin Magic Eye beelden, Pac-Man machines en Shakespeares Macbeth tot leven komen.
Kind van twee culturen
Zevin heeft veel van zichzelf in de personages van het boek gestopt. Sadie als ambitieuze vrouw in een mannenwereld. En Sam en Marx als bi-raciale personages, want Zevins moeder is Koreaans en haar vader Joods. Haar eigen ervaring om als kind van twee culturen vaak gezien te worden als buitenlander heeft ze in de personages Sam en Marx naar voren gebracht. Voor beiden geldt dat ze zich niet altijd gehoord voelen. Het verhaal bevat veel verwijzingen naar de Koreaanse cultuur: hangul, het Koreaans schrift en Koreaanse gerechten als Bulgogi, banchan en mandu.
Morgen en morgen en morgen, een verhaal waarin de betekenis van ware vriendschap steeds duidelijker wordt naarmate het verhaal vordert en niet uitgesproken woorden voor verwijdering zorgen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
